---

 

به مناسبت سالروز تولد دویست سالگی فریدریش انگلس

انگلس یکی از بحث‌انگیزترین شخصیت‌های مارکسیست و جنبش سوسیالیستی است. پاره‌ای او را جزم‌گرا و غایت‌گرا خوانده‌اند؛ پاره‌ای ادعا کرده‌اند که او پس از مارکس از درک ماتریالیسم تاریخیِ اولیه‌ی خود و مارکس فاصله گرفت؛ دیگرانی بر این باورند که او دیدگاه‌های انقلابی را کُلّاً کنار گذاشت و به رفُرمیسم و حتی تجدیدنظرطلبی روی آورد؛ باز دیگرانی هستند که مدعی آن‌اند انگلس هیچ تغییری در دیدگاه‌های اولیه‌ی خود نداد و همیشه بر استراتژی انقلابی اولیه‌ی خود پای‌بند بود. بسیاری نیز ادعا کرده‌اند که انگلس از خود حرفی نداشت و تنها کارش ساده‌سازی و عامه‌فهم کردنِ نوشته‌های پیچیده‌ی مارکس، و حتی ایجاد زمینه برای بدفهمی‌ها و سوءاستفاده‌ی فرصت‌طلبان از آن‌ها، بود.

 

برای شناخت اهمیت و جایگاه تاریخی این شخصیت تاریخی، از انگلس و درباره‌ی او در «نقد اقتصاد سیاسی» بخوانید:

فریدریش انگلس و میراث ماندگار او / سعید رهنما
https://bit.ly/3fI4s2U

سیر تکوینِ کاپیتال: در پرتو مکاتبات مارکس و انگلس / علی رها
https://bit.ly/2KHwkZr

مارکس و انگلس و مفهوم حزب / مانتی جانستون / ترجمه‌ی آزاده ریاحی
https://bit.ly/2JjgCTK

دستمزد، اتحادیه‌ها، حزب کارگری / فریدریش انگلس / ترجمه‌ی سوسن صالحی
https://bit.ly/36fa9T2

انگلس و مارکس: روایت یک دوستی / ژیلبر بادیا / ترجمه‌ی حمیدرضا سعیدیان
https://bit.ly/3ljvq1Y

مذهب و مبارزه‌ی طبقاتی از منظر انگلس / میشل لووی / ترجمه‌ی حامد پایدار
https://bit.ly/2KHwq3f

معمای انگلس 1895 / سعید رهنما
https://bit.ly/3o2uUHp

ریشه‌های سرکوب زنان / ساندرا بلودورث / ترجمه‌ی حسین رحمتی
https://bit.ly/3q1J4KG

مارکس به قلم ماركس؟ / کارل اریش فولگراف و یورگن یونگ‌نیکل / ترجمه‌ی حسن مرتضوی
https://bit.ly/2VeGWRu

بازگشت انگلس / جان بلامی فاستر / ترجمه‌ی مهرداد امامی
https://bit.ly/36eDih3

مارکسِ نویسنده و ویراستارش انگلس / رگینا روث / ترجمه‌ی حسن مرتضوی
https://bit.ly/2VbmukG

دیالکتیک نوپدیدگرایانه‌ی انگلس / کان کانگال / ترجمه‌ی رسول قنبری
https://bit.ly/3qaiwan

«دیالکتیک طبیعت» انگلس در دوره‌ی آنتروپوسین / جان بلامی فاستر / ترجمه‌ی پریسا شکورزاده
https://bit.ly/3qaSovK

 

---