«بدون کشاورز، بدون غذا»، «هند کشاورزان خود را می‌کشد»، «قاتل دموکراسی در هند»، «صورت حساب‌های مزرعه را به خاطر بیاورید»، «سلام مادر زمین»، «دشمن کشاورز نارندرا مودی»، «زنده باد انقلاب»،«مهم نیست که شما چه کاری انجام دهید، ما به جلو حرکت خواهیم کرد» و….

 

---

---

 

 

«بدون کشاورز، بدون غذا»

نویسنده: محمدزمان سیرت

بعد از ختم دوره کارشناسی رشته جامعه‌شناسی و فلسفه در دانشگاه کابل تصمیم بر ادامه تحصیل گرفتم و بعد از جُست‌وجو و ارسال درخواست در یکی دانشگاه‌های هند در ایالت پنجاب به دوره کارشناسی ارشد رشته جامعه‌شناسی قبول شدم. ازآنجاییکه کووید-۱۹ در اوج بود مدتی در افغانستان به شکل آنلاین(مجازی) به صنف حاضر می‌شدم اما در اولین فرصت پرواز به تاریخ ۲۳ نوامبر ۲۰۲۰ به هند آمدم. در روزهای نخست حس بیگانگی با محیط و فرهنگ و مشکل زبان داشتم چون مردم عام با زبانی‌های پنجابی و هندی صحبت می‌کردند. یک هفته گذشت و بخاطر «اعتراض کشاورزان» دانشگاه ها برای یک روز رخصت شدند. من از قبل آگاهی درباره اعتراض کشاورزان در هند نداشتم و آن رخصتی حس کُنجاوی من را برانگیخت تا درباره «اعتراض کشاورزان هندی» تحقیق کنم و معلومات جمع‌آوری کنم. به استاد دانشگاه خود زنگ زدم و از ایشان معلومات ابتدایی و کلی را درباب اعتراض کشاورزان هندی گرفتم. این مسئله برایم خیلی جذاب جلوه کرد و مرا واداشت تا برویم و از جریان مظاهرات کشاورزان دیدن کنم. تصمیم گرفتم اول از شهرهای نزدیک به دانشگاه خود دیدن کنم و بعد به سایر مناطق سر زنم.

صبح ۳ دسامبر ۲۰۲۰ به طرف منطقه مندی گوبیدیگرا)  Mandi Gobidigarh) رفتم و از آن ساحه دیدن کردم. در آنجا چیزی خاص به چشمم نخورد فقط چند پرچم که در روی آن کشاورزان در حال کار نقاشی شده بودند. از آنجا به طرف منطقه کنا(Khanna) رفتم و در داخل بس شهری چشمم به شعار پُرجذبه‌ی خورد که نوشته بودند «No Farmers, No Food». کنجاو شدم از شخص پهلوی خود پرسیدم این شعار به اعتراض کشاورزان رابط دارد؟ او گفت؛ «بلی، این مهم‌ترین شعار کشاورزان است.» از آنجا که آن شخص اول پنجابی صحبت کرد و من ازش خواهش کردم تا انگلیسی صحبت کند اما او که انگلیسی نمی‌فهمد به زبان هندی آن جمله را گفت و ما نتوانستیم بیشتر باهم حرف بزنیم چون من پنجابی و هندی بلد نبودم و ایشان انگلیسی.

روز بعد به شهر چندیگر( Chandigarh) رفتم و از چند اعتراض که در ساحات مختلف این شهر برپا شده بودند، دیدن کردم. آنجا فرصت محیا شد تا معلومات درباره چگونگی اعتراض کشاورزان از کشاورزان حاضر در مظاهره بگیرم. آنها خیلی مصمم و با روحیه بالا در آن همایش‌ها اشتراک کرده بودند و دیدن آن منظره‌ هر شخص را تحت تاثیر قرار می‌داد.

با سه کشاورز معترض که می‌توانست به زبان انگلیسی صحبت کنند، مصاحبه طولانی داشتم. از «سندیپ سینگ» پرسیدم، دلیل اعتراض کشاورزان چیست؟ او گفت؛ «  اعتراض کشاورزان هندی اعتراضی به سه قانون مزرعه می‌باشند که در سپتامبر ۲۰۲۰ توسط پارلمان هند به تصویب رسید.» این قوانین که اغلب لوایح مزرعه نامیده می‌شوند، توسط بسیاری از اتحادیه‌های کشاورزان به عنوان «قوانین ضد کشاورز» توصیف شده است. سیاستمداران مخالف درباره این قوانین می‌گویند این کار کشاورزان را در «رحمت شرکت‌ها» رها می‌کند. همچنان «منپرت سینگ» می‌گوید «کشاورزان همچنین خواستار ایجاد یک لایحه حداقل قیمت حمایتی (MSP) شده‌اند تا اطمینان حاصل شود که شرکت‌ها نمی‌توانند قیمت ها را کنترل کنند.» با این حال، دولت اتحادیه معتقد است که قوانین فروش مستقیم محصولات خود را به خریداران بزرگ برای کشاورزان بی دردسر می‌کند و اعلام کرد که اعتراضات بر اساس «اطلاعات نادرست» است. علیرغم اینکه هند تا حد زیادی در تولید غلات غذایی خودکفا است و برنامه های رفاهی دارد، گرسنگی و تغذیه همچنان مسائل جدی است و هند به عنوان یکی از بدترین کشورهای جهان در پارامترهای امنیت غذایی رتبه بندی می‌شود.

بلافاصله پس از معرفی این قوانین، اتحادیه‌ها شروع به برگزاری اعتراضات محلی، عمدتاً در «پنجاب» کردند. پس از «دو ماه» تظاهرات، اتحادیه‌های کشاورزان – عمدتا از پنجاب و هاریانا – جنبشی به نام «دیلی چالو (ترجمه: بیایید به دهلی)» را آغاز کردند که در آن ده ها هزار نفر از اعضای اتحادیه کشاورزان به سمت پایتخت کشور راهپیمایی کردند. «دولت هند» به پلیس و مجری قانون ایالت‌های مختلف دستور داد تا با استفاده از «ماشین‌های آب پاش، باتوم و گاز اشک آور» به معترضان حمله کنند تا از ورود اتحادیه های کشاورزان به هاریانا و سپس دهلی جلوگیری شود. نوامبر ۲۰۲۰ شاهد اعتصاب سراسری در حمایت از کشاورزان بود و هزاران نفر در نقاط مختلف مرزی در مسیر دهلی گرد آمدند. «یازده دور گفتگو» بین دولت مرکزی و کشاورزان به نمایندگی از اتحادیه های مزرعه بین ۱۴ اکتبر ۲۰۲۰ تا ۲۲ ژانویه ۲۰۲۱ انجام شد. همه با توافق تنها در مورد «دو نکته نسبتاً جزئی» بی‌نتیجه بودند.

در حالی که بخشی از اتحادیه های کشاورزان اعتراض کرده اند، دولت هند مدعی است که برخی اتحادیه‌ها از قوانین مزرعه حمایت کرده اند. در اواسط دسامبر، «دادگاه عالی هند» دسته‌ای از دادخواستها را دریافت کرده بود که خواستار رفع محاصره معترضان در اطراف دهلی شده بودند. کشاورزان گفته اند «اگر به دادگاه ها گفته شود که عقب نشینی کنند، گوش نمی‌دهند.» رهبران آنها همچنین گفته اند که «ادامه اجرای قوانین مزرعه راه حل نیست.»

دادگاه عالی هند اجرای قوانین مزرعه را در ژانویه ۲۰۲۱ متوقف کرد. رهبران کشاورزان از دستور توقف «استقبال» کردند. کمیته منتخب دیوان عالی هند «گزارش محرمانه» خود را به دادگاه ارائه کرد. شش دولت ایالتی «کرالا، پنجاب، چاتیسگر، راجستان، دهلی و بنگال غربی» قطعنامه هایی علیه قوانین مزارع تصویب کردند و سه ایالت «پنجاب، چاتیسگر و راجستان» قوانین متقابلی را در مجامع ایالتی مربوطه خود ارائه کرده اند. هیچ یک از قوانین متقابل توسط فرمانداران ایالتی مربوطه تصویب نشد.

روز ۲۶ ژانویه نزدیک می‌شد، از دانشگاه رخصت گرفتم تا مظاهره کشاورزان را از نزدیک ببینم. ساعت دو بعد از ظهر خودم را به کاوران کشاورزان که از پنجاب به طرف دهلی می‌رفتند، رساندم. شب را در کنار کشاورزان گذارنم؛ آنها در عین حال که متعرض بودند خیلی شاد هم بودند و می‌رقصیدند و دول می‌زدند. آنها آن شب از من مهمان‌نوازی خیلی خوب کردند و من هم در کنار آنها پنجابی رقصیدم. صبح روز ۲۶ ژانویه ۲۰۲۱ زودتر از خواب بلند شدم، «روز جمهوری هند»، ده‌ها هزار کشاورز با کاروان بزرگی از تراکتورها رژه کشاورزان را برگزار کردند و به دهلی رفتند. معترضان از مسیرهای از پیش تعیین شده توسط پلیس دهلی منحرف شدند که منجر به خشونت و درگیری با پلیس شد. من شاهد درگیری کشاورزان با پلیس بودم و ازآنجا که جمعیت زیاد بود خودم را به مشکل به دروازه چهارم ایستگاه مترو قلعه سرخ رساندم و از آنجا به طرف قلعه سرخ نگاه می‌کردم و دیدم که کشاورزان داخل قلعه سرخ شدند و پرچم‌های اتحادیه کشاورزان و پرچم‌های مذهبی را روی دکل در باروی قلعه سرخ نصب کردند.

معترضان به سمت «ایستگاه مترو ITO» و مرکز شهر راهپیمایی کردند و موانع را شکستند. پلیس دهلی با استفاده از گاز اشک آور و باتوم کشاورزان معترض را به درگیری متهم کرد. چندین ایستگاه مترو بسته شد و اینترنت موبایل توسط پلیس قطع شد.

درگیری بین پلیس و کشاورزان نیز به تأسیسات داخل قلعه خسارت وارد کرد. ۳۹۴ پلیس و هزاران کشاورز زخمی شدند، ۳۰ خودروی پلیس آسیب دیدند و خدمات اینترنت برای ساعت ها در چندین بخش دهلی و منطقه NCR متوقف شد. پلیس پس از اعلامیه های مستمر و توسل به زور، ساعاتی را در تخلیه محوطه قلعه صرف کرد.

پس از راهپیمایی تراکتورها در ۲۶ ژانویه، پلیس در هر سه مرزی که کشاورزان همچنان به اعتراضات خود ادامه می‌دادند، موانع سیمانی، حفر سنگر و میخ‌های سیمانی جابجا کردند. سنگربندی پلیس رفت و آمد مردم محلی، کشاورزان و همچنین خبرنگاران را به محل تجمع اعتراضی محدود کرده بود. در مرز قاضی پور، رهبران کشاورزان ادعا کردند که «آب و برق قطع شده است.» از ۲۸ ژانویه، پلیس دهلی اظهار داشت که «پرونده‌های جنایی مختلفی را در مورد حوادث خشونت تشکیل داده و چندین نفر را دستگیر کرده است.» بیش از ۳۰۰ پرسنل پلیس در خشونت معترضانی که از باتوم و سلاح‌های تیز استفاده می‌کردند، مجروح شدند. خشونت و برافراشتن یک پرچم مذهبی بر باروهای قلعه سرخ باعث شد اتحادیه بهاراتیا کیسان (بانو) و کمیته هماهنگی کیسان سنقرش در سراسر هند تصمیم به ترک اعتراض کشاورزان بگیرند. شراد پاوار، رهبر حزب کنگره ملی و کاپیتان آماریندر سینگ، وزیر ارشد پنجاب، خشونت را محکوم کردند. در این تظاهرات یک نفر بر اثر واژگونی تراکتور بر روی وی جان خود را از دست داد. بعداً، کالبد شکافی نیز تأیید کرد که او به دلیل خونریزی ناشی از جراحات سر درگذشت. طبق برآورد پلیس، حدود «۷۰۰۰ تراکتور» جمع شده بودند. رویترز به نقل از اتحادیه های کشاورزان گزارش داد که نزدیک به «۲۰۰۰۰۰ تراکتور» در آن شرکت کرده بود.

در پی اعتراضات در ۳ فوریه، رهبران کشاورز نسبت به تشدید اعتراض به «سرنگونی دولت» در صورت عدم لغو قوانین مزرعه هشدار دادند. تظاهرات مسالمت آمیز ضد قانون مزرعه در «بیهار» مورد حمله قرار گرفت. در ۲۱ مارس اشاره خاصی به «بنگلور» شد، «…شما (کشاورزان) باید بنگلور را به دهلی تبدیل کنید. باید شهر را از هر طرف محاصره کنید». طبق گزارش پلیس هاریانا، تا ۲۱ مارس ۲۰۲۱، حدود ۴۰۰۰۰ معترض متعهد در سینگو و تکری در مرز دهلی نشسته اند.

در ۵ سپتامبر، بیش از ۵۰۰۰۰۰ کشاورز در تظاهراتی در شهر «مظفرنگار»، اوتار پرادیش شرکت کردند. در نوامبر ۲۰۲۱، کشاورزان نمایش یک فیلم را در پنج سالن سینما در «هوشیارپور» متوقف کردند، ناراضی از اینکه «آکشی کومار» برای حمایت از آن شرکت نکرده بود. اعتراض یک کشاورز در ۵ نوامبر به خشونت کشیده شد و شیشه ماشین یک نماینده مجلس شکسته شد. راهپیمایی تراکتور به سمت پارلمان در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۱ به حالت تعلیق درآمد. اتحادیه ها تصریح کردند که اعتراض پایان نمی‌یابد.

در ۱۹ نوامبر ۲۰۲۱، دولت اتحادیه تصمیم به لغو این لوایح گرفت و هر دو مجلس پارلمان لایحه لغو قوانین مزرعه را در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۱ تصویب کردند. پس از اعلام لغو قوانین مزارع، اتحادیه‌های کشاورزان به تقاضای «حداقل قیمت‌های حمایتی تضمینی(MSP)» ادامه دادند و هدف دولت را از دوبرابر کردن درآمد کشاورزان تا سال ۲۰۲۲ یادآوری کردند.

سرشماری کشاورزی در هند که آخرین‌بار در سال ۲۰۱۴ برگزار شد، مشخص کرد که کشاورزان در هند دارای زمین‌های کوچکی هستند که یکی از دلایلی است که آنها قادر به تامین نیازهای خود نیستند. «دو سوم اراضی هند کمتر از یک هکتار است.» کشاورزی پاره وقت در هند مرسوم نیست. دیگر مسائل مرتبط شامل «خودکشی کشاورزان» و وضعیت اقتصاد در هند است. در مجموع «۲۹۶,۴۳۸ کشاورز هندی» بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۵ خودکشی کرده است. در سال ۲۰۱۹، «۱۰,۲۸۱ نفر» که در بخش کشاورزی کار می‌‌کردند، خودکشی کردند، یعنی «۲۸ نفر در روز.» «دُکتر پردیپ کار((Dr pardeep Kaur» استاد دانشگاه اعتقاد بر این دارد که؛ «رشد کندتر اقتصاد پنجاب، به ویژه بخش کشاورزی آن، به تشدید اعتراضات کمک کرده است. این شامل مسائل ناشی از تک‌کشت گندم برنج و هشدارهای مربوط به بیابان‌زایی است.»

تقاضاهای فوری کشاورزان

1. «قوانین مزرعه را لغو کنید»
   اتحادیه‌های کشاورزان معتقدند که این قوانین «فروش و بازاریابی محصولات کشاورزی را خارج از کمیته اعلام شده بازار محصولات کشاورزی (APMC) برای کشاورزان باز می‌کند.» علاوه بر این، «قوانین تجارت بین ایالتی را مجاز می‌کند و تجارت الکترونیکی محصولات کشاورزی را تشویق می‌کند.» قوانین جدید دولت‌های ایالتی را از دریافت هزینه بازار، کسری یا مالیات برای تجارت خارج از بازارهای APMC منع می‌کند. این امر کشاورزان را به این باور رسانده است که قوانین «به تدریج منجر به زوال و در نهایت سیستم‌مندی می‌شود» و بنابراین «کشاورزان را در اختیار شرکت‌های بزرگ قرار می‌دهند». علاوه بر این، کشاورزان معتقدند که قوانین به روابط موجود آنها با بازرگانان کوچک کشاورزی (عوامل کمیسیونی که با ارائه وام‌های مالی، اطمینان از تهیه به موقع و وعده قیمت‌های مناسب برای محصول خود به عنوان واسطه عمل می‌کنند) پایان می‌دهد.
2. رفع مجازات و جریمه برای سوزاندن کلش و همچنین آزادی کشاورزانی است که به دلیل سوزاندن کاه شالی در پنجاب دستگیر شده اند.

مطالبات بعدی
علاوه بر این، کشاورزان معترض بر این باورند که از بین بردن APMC مندی‌ها باعث تشویق به لغو خرید محصولات خود با حداقل قیمت حمایتی (MSP) می‌شود. بنابراین آنها خواستار تضمین حداقل قیمت‌های حمایتی توسط دولت به صورت کتبی هستند. سایر مطالبات اضافه شده در طول زمان شامل؛«تشکیل جلسه ویژه مجلس برای لغو قوانین مزرعه،  MSPو خرید دولتی محصولات زراعی را یک حق قانونی کنید، تضمین‌هایی مبنی بر اینکه سیستم تدارکات متعارف باقی خواهد ماند، گزارش پنل سوامیناتان را اجرا کنید و MSP را حداقل ۵۰ درصد بیشتر از میانگین موزون هزینه تولید ثابت کنید، کاهش ۵۰ درصدی قیمت گازوتیل برای مصارف کشاورزی، لغو کمیسیون مدیریت کیفیت هوا در شورای عالی امنیت ملی و فرمان ۲۰۲۰ الحاقی و رفع مجازات و جریمه برای سوزاندن ته ریش، آزادی کشاورزانی که به دلیل سوزاندن کلش شالیزار در پنجاب دستگیر شدند، لغو فرمان برق ۲۰۲۰، مرکز نباید در موضوعات دولتی دخالت کند، تمرکززدایی در عمل، انصراف همه پرونده ها علیه و آزادی رهبران کشاورز».

کشاورزان بر لغو قوانین مزرعه اصرار داشتند. حتی پس از اینکه دولت پیشنهاد داد قوانین مزرعه به مدت «۱۸ ماه» در ۲۱ ژانویه ۲۰۲۱ باقی بماند، کشاورزان این اقامت را رد کردند و برای لغو آن تلاش کردند. به غیر از اتحادیه‌های مزرعه و رهبران، افرادی مانند «مارکاندی کاتجو» و «تول تیروموالاوان» همچنین در رابطه با باقی ماندن قوانین مزرعه اظهاراتی داشته است.

پس از اعلام نخست وزیر هند مبنی بر لغو قوانین مزرعه در نوامبر ۲۰۲۱، درخواست‌های مجدد برای MSP تضمین شده مطرح شد. این دومین خواسته بزرگ در سراسر اعتراض کشاورزان بود. این در حالی رخ داد که هدف دولت برای دوبرابر کردن درآمد کشاورزان تا سال ۲۰۲۲ یادآوری شد. در سال ۲۰۱۶، وزیر دارایی گفته بود: «ما باید فراتر از امنیت غذایی فکر کنیم و به کشاورزان خود احساس امنیت درآمدی بدهیم». توصیه‌های مربوطه  توسط «MS Swaminathan» به ریاست کمیسیون ملی کشاورزان به عنوان یادآوری ذکر شد.

لیست اتحادیه‌های مزرعه داری معترض
تحت هماهنگی ارگان‌هایی مانند «سامیوکت کیسان مورچا» و «کمیته هماهنگی کیسان سنقرش در سراسر هند»، اتحادیه‌های مزرعه معترض عبارتند از:

Rakesh Tikait،Bharatiya Kisan Union (BKU Uttar Pradesh)، بالبیر سینگ راجوال، اتحادیه بهارتیا کیسان (BKU Rajewal)، اتحادیه بهاراتیا کیسان (Ugrahan، Sidhupur، Rajewal، Chaduni، Dakaunda)، کیسان سواراج سانگاتان در ایندور، جای کیسان آندولان، تمام هند کیسان سبها، کارناتاکا راجیا رایتا سانگا، اتحاد ملی برای جنبش‌های مردمی، لوک سنقرش مورچا، تمام هند کیسان خت مجدور سانگاتان، کمیته کیسان مزدور سنقرش، Rashtriya Kisan Majdoor Sangathan، تمام هند کیسان مزدور سبها، اتحادیه کرانتیکاری کیسان، ASHA-Kisan Swaraj، لوک سنقرش مورچا، تمام هند کیسان ماهاسبها، اتحادیه کیسان پنجاب، Swabhimani  Shetkari Sanghatana، سنگتین کیسان مزدور سنگاتان، جامهوری کیسان صبها، کیسان سنقرش سامیتی، Terai Kisan Sabha،…و نهادهای حمل و نقل مانند کنگره حمل و نقل موتوری تمام هند (AIMTC) پشتیبانی گسترده‌ای را ارائه کرده اند.

در پنجاب، اعتراضات در مقیاس کوچک در آگوست ۲۰۲۰ آغاز شده بود که لوایح مزرعه علنی شد. تنها پس از تصویب این قوانین بود که کشاورزان و اتحادیه‌های کشاورزی بیشتری در سراسر هند به اعتراضات علیه اصلاحات پیوستند. در ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰ اتحادیه‌های مزرعه در سراسر هند برای اعتراض به این قوانین مزرعه خواستار یک Bharat Bandh (تعطیلی در سراسر هند) شدند. گسترده ترین اعتراضات در «پنجاب، هاریانا و اوتار پرادیش غربی» صورت گرفت، اما تظاهرات در «اوتار پرادیش، کارناتاکا، تامیل نادو، اودیشا، کرالا» و سایر ایالت‌ها نیز گزارش شده بود. خدمات راه آهن در پنجاب بیش از دو ماه به دلیل اعتراضات، از ماه اکتبر، متوقف شد. پس از آن، کشاورزان از ایالت‌های مختلف سپس برای اعتراض به قوانین به دهلی راهپیمایی کردند. کشاورزان همچنین از رسانه‌های ملی به دلیل انتشار «نادرست اعتراضات» انتقاد کردند. در بخش‌های خاصی از هند، تجمعات «گاری گاو» در حمایت از اعتراض کشاورزان نیز توسط کشاورزان حاشیه‌ای سازماندهی شده بودند. نهادهای حمل و نقل مانند کنگره حمل و نقل موتوری تمام هند (AIMTC) که نماینده «حدود ۹.۵ میلیون کامیون دار و ۵ میلیون راننده اتوبوس و تاکسی» است، تهدید کرده اند که «جابجایی آذوقه در ایالت‌های شمالی را متوقف خواهند کرد و اگر دولت نتواند به مشکلات کشاورزان رسیدگی کند.»

در ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۰، کشاورزان کمپین «Rail roko (ترجمه: قطارها را متوقف کنید)» آغاز کردند که به دنبال آن خدمات قطار به پنجاب و از پنجاب تحت تأثیر قرار گرفت. کشاورزان کمپین را تا اکتبر تمدید کردند. در ۲۳ اکتبر، برخی از اتحادیه های کشاورز تصمیم گرفتند که این کمپین را متوقف کنند، زیرا عرضه کود و سایر کالاها در ایالت رو به پایان بود.

پس از ناکامی در جلب حمایت دولت‌های ایالتی مربوطه خود، کشاورزان تصمیم گرفتند با راهپیمایی به دهلی، دولت مرکزی را تحت فشار قرار دهند. در ۲۵ نوامبر ۲۰۲۰، معترضان کمپین «دیلی چالو (ترجمه: به دهلی برویم)» با پلیس در مرزهای شهر مواجه شدند. پلیس از گاز اشک‌آور و ماشین‌های آب پاش استفاده کرد، جاده‌ها را حفر کرد و از لایه هایی و موانع شنی برای متوقف کردن معترضان استفاده کرد که منجر به کشته شدن حداقل «سه کشاورز» شد. در میان درگیری‌ها، در ۲۷ نوامبر، رسانه‌ها اقدامات جوانی را برجسته کردند که با پریدن به ماشین آب‌پاشی پلیس کشاورزان معترض را هدف قرار داد و آن را خاموش کرد. او بعداً به «قصد قتل» متهم شد.

راهپیمایی در دهلی با اعتصاب ۲۴ ساعته میلیون‌ها نفر در سراسر هند در مخالفت با اصلاح قانون مزرعه و تغییرات پیشنهادی در قانون کار همراه بود. بین ۲۸ نوامبر تا ۳ دسامبر، تعداد کشاورزانی که جاده‌های مرزی دهلی را مسدود کرده بودند، «۱۵۰ تا ۳۰۰ هزار» نفر برآورد شد.

مجسمه‌های نخست وزیر مودی و رهبران شرکت‌ها به آتش کشیده شد و شخصیت‌های برجسته شروع به اعلام برنامه‌های خود برای بازگرداندن جوایز دریافتی از دولت مرکزی کردند. به دنبال آن اعتصابات و گفتگوهای بیشتری بین دولت مرکزی و کشاورزان و اتحادیه های آنها صورت گرفت. یک روز قبل از اعتصاب ۸ دسامبر اتحادیه کشاورزان اعلام کرد که برای جلوگیری از ایجاد مزاحمت برای مردم، اعتصاب را تنها بین ساعت ۱۱ صبح تا ۳ بعد از ظهر برگزار می‌کند. در ۹ دسامبر ۲۰۲۰، اتحادیه‌های کشاورزان پیشنهادات دولت را برای تغییر در قوانین مربوطه «رد» کردند، حتی در شرایطی که مرکز در یک پیشنهاد کتبی حداقل قیمت حمایتی را برای محصولات تضمین کرد.

مرزها و مکان‌های تحت تأثیر اعتراضات کشاورزان در اطراف دهلی
تعدادی از مرزها از جمله «مرز کندلی»، «مرز دانسا»، «مرز جارودا کالاان»، «مرز تکری»، «مرز سینگو»، «مرز کالیندی کونج»، «مرز چیلا»، «مرز بهادرگره» و «مرز فریدآباد» توسط معترضان در جریان اعتراضات مسدود شده بودند. در ۲۹ نوامبر، معترضان اعلام کردند که پنج نقطه ورودی دیگر به دهلی، یعنی «غازی آباد هاپور»، «روهتک»، «سونپات»، «جیپور» و «ماتورا» را مسدود خواهند کرد. این منجر به درگیری های جزئی شامل سنگ اندازی و اتهامات لثه با پلیس شد. در اوایل فوریه ۲۰۲۱، موانع فلزی، دیوارهای سیمانی و میخ‌های آهنی در جاده‌های منتهی به سه مرز اصلی (تیکری، سینگو و قاضی‌پور) نصب شد تا مانع از ورود وسایل نقلیه به دهلی شود. حصارهای خاردار نیز برای جلوگیری از ورود افراد پیاده به دهلی تعبیه شد. من برای ورود به دهلی سه ساعت پیاده‌روی کردم تا از زیر سیم‌خادار رد شدم. از ۲۲ مارس ۲۰۲۱ تعدادی از مرزهای دهلی بسته باقی ماندند. حدود ۴۰۰۰۰ معترض در سینگو و تکری نشسته اند. برخی از بزرگراه ها نیز در اعتراض به این موضوع مسدود شدند.

اعتراضات متقابل
«شتکاری سانگاتانا»، «اتحادیه کشاورزان در ماهاراشترا»، از این صورت حساب‌ها حمایت می‌کردند و از بازار می‌خواستند که «قیمت کالاهای کشاورزی» را «تعیین» کند. این سازمان ادعا می‌کرد که «حداقل قیمت‌های حمایتی در واقع به جای توانمندسازی کشاورزان، آنها را تضعیف کرده است.» سانگاتانا از دولت می‌خواست که «مداخله در بازار کالاهای کشاورزی را متوقف کند» تا کشاورزان مجبور به وابستگی به حداقل قیمت‌های حمایتی نباشند.

در ۲۴ دسامبر، «۲۰۰۰۰ عضو کیسان سنا» در حمایت از قوانین مزرعه به دهلی راهپیمایی کردند. با این حال، پنج گروه از گروه های حامی قوانین مستقیماً با حزب حاکم مرتبط بودند و بسیاری از آنها هیچ ارتباطی با کشاورزی یا کشاورزان نداشتند.

در ۲۸ ژانویه ۲۰۲۱، ساکنان روستاهای مرزی که کشاورزان آن را اشغال کرده بودند، دست به تظاهرات زدند تا کشاورزان را مجبور به تخلیه مکان‌ها کنند زیرا این امر بر رفت و آمد آنها تأثیر می‌گذاشت. آنها همچنین کشاورزان را به «بی‌احترامی» به پرچم هند در قلعه سرخ متهم کردند.

پایان اعتراضات
در اواخر نوامبر ۲۰۲۱، دولت هند سرانجام هر سه لایحه مزرعه را لغو کردند. با این حال، اعتراضات تا ۱۱ دسامبر ۲۰۲۱ ادامه داشت. صدها کشاورز با رقصیدن و جشن پیروزی، شروع به برداشتن موانع و برچیدن هزاران خانه موقت در امتداد بزرگراه‌های اصلی کردند. سرانجام اعتراضات پایان یافت و کشاورزان شروع به بازگشت به خانه‌های خود کردند.

اسکان و لوازم
تعداد زیادی خانه‌های و آشپزخانه موقت توسط سازمان‌های کشاورز و سازمان‌های غیردولتی ساخته شده بودند تا نیازهای غذایی ده‌ها هزار کشاورز در اردوگاه‌های کشاورزان را که پس از ممنوعیت پلیس دهلی از کشاورزان در مرزهای دهلی ایجاد شده‌اند، را تامین کنند. این لنگرها به صورت شبانه روزی کار می‌کردند و «غذای رایگان» را بدون تمایز از «طبقه» یا «مذهب» ارائه می‌دادند. غذاهای گرم ارائه شده توسط لنگرها شامل عدس، سبزیجات فصل، «روتی(نان خشک هندی)»، دوغ و چای بودند. رسانه‌های مستقر در دهلی درباره برخی از جنبه‌های لنگرها، مانند استفاده از روتی‌سازهای مکانیکی که می‌توانند ۱۰۰۰ روتی را در ساعت بپزند، یا زمانی که کشاورزان در حال خوردن پیتزاهای ساخته شده توسط لنگر در مرز سینگو دیده شدند، توضیحات قابل توجهی داده‌اند، که باعث تمسخر جنبش کشاورز شد. رسانه‌ها همچنین در مورد مصرف میوه‌های خشک و آجیل‌هایی مانند بادام هندی و کشمش توسط کشاورزان در «لنگر بادام» که توسط NRIهای مفید تهیه شده بود، اظهارنظرهای نامطلوبی کردند. سازمان‌هایی که مشغول راه‌اندازی لنگرها بودند عبارتند از «کمیته سیک گوردوارا دهلی» در مرز سینگو، «فرقه بابا کشمیر سینگ جی بهوریواله» در مرز تکری، «کمک خالصه»، «درا بابا جگتر سینگ از تارن تاران»، «سازمان دانشجویی جامیندارا مستقر در دهلی»، «رئیس گوردوارا دربار کوت پوران»، «روپار»، «فدراسیون مسلمانان پنجاب»، و چندین نفر دیگر، از جمله NRI-NGOهایی که با کمک های مشابه وارد عمل شده اند. همراه با لنگرها، یک مدرسه موقت نیز در این کمپ راه اندازی شده بود که بیشتر برای کودکانی بود که به دلیل مسائل مالی و همه گیری مداوم COVID-19 قادر به حضور در مدرسه نبودند.

کشاورزان در کمپ‌ها علاوه بر غذا و چای، توسط سازمان‌های غیردولتی داخلی و بین‌المللی، از جمله NGO Khalsa Aid مستقر در بریتانیا، با تدارک چادر، نقاط شارژ سیار با انرژی خورشیدی، خشک‌شویی، کتابخانه، غرفه‌های پزشکی، دندانپزشکی حمایت می‌شدند. تمیز کردن، پر کردن دندان و… را انجام می‌دادند و درمان‌های جرم گیری، صندلی‌های ماساژ پا برای معترضان مسن.

امنیت و کنترل
در مرز سینگو، کشاورزان هشت دوربین مداربسته را نصب کرده‌بود تا از محل تظاهرات نظارت کنند، مسئول امنیت کشاورزان برایم گفت؛ «[…] چون تعداد زیادی از مردم اکنون وارد می‌شوند. ما از حوادثی مطلع شدیم که در آن افراد با انگیزه‌های پنهان تلاش می‌کنند».

مراقبت‌های بهداشتی
«دکتر سوایمان سینگ» در حال انجام یک معاضدت با «مرکز پزشکی نیوآرک بث اسرائیل» بود که از مرگ یکی از نزدیکان در تظاهرات کشاورز در دسامبر ۲۰۲۰ شنید. او قصد داشت برای چند نفر خدماتی را در مکان‌های اعتراضی در حومه پایتخت ارائه دهد. هفته ها، اما در نهایت چند ماه را صرف کرد. از طریق سازمان غیردولتی او، تیم بزرگی از پزشکان به طور دوره‌ای در محل‌های اعتراض در دسترس بودند. من در جریان بازدید از محل‌های بودوباش کشاورزان و صرف غذا با آنها اسهال شدم که با یاری همین داکتران بسیار زود صحت‌یاب شدم. داوطلبان نیز برای کمک به نیازهای اردوگاه‌های پزشکی رایگان مانند حمل و نقل لوازم کمک کردند.

تلفات
در ۲۰ دسامبر ۲۰۲۰، روزی که کشاورز به طور جمعی مرگ کشاورزان را تسلیت گفت، تعداد کشته شدگان ۴۱ نفر بود. در ۳۰ دسامبر ۲۰۲۰، بیش از ۵۰ بود. در ۲ ژانویه ۲۰۲۱، برآورد کشاورزان مرده به ۵۷ نفر رسید. در ۸ ژانویه ۲۰۲۱، هفته پس از شروع باران‌های زمستانی، به گفته رهبران جنبش کشاورز، تعداد تلفات کشاورزان از جمله مرگ بر اثر خودکشی در حین «ساتیاگراها کشاورزان» از ۱۲۰ گذشت. تا ۵ مارس ۲۰۲۱، مرگ ۲۴۸ کشاورز تایید شد. Samyukt Kisan Morcha بیان کرد که «تا ۱۰ ژوئیه ۲۰۲۱ بیش از ۵۳۷ شرکت کننده در اعتراض کشته شده اند.» در اکتبر و نوامبر ۲۰۲۱، راکش تیکایت، رهبر BKU اظهار داشت که «حدود ۷۵۰ معترض کشته شده اند.»

اولین کشاورز مرد، «دانا سینگ (45 ساله)» از ناحیه «مانسا» در پنجاب بود. او رهبر اتحادیه بهاراتیا کیسان (داکاوندا) بود. به گفته رهبران کشاورز و گزارش‌های رسانه‌ها، او در شب ۲۶ نوامبر ۲۰۲۰ در حالی که تلاش می‌کرد تا با تراکتور خود از سد جاده پلیس هاریانا از کامیون‌ها و سنگ‌های مملو از شن عبور کند، جان باخت. او در راه پیوستن به کشاورزانی بود که توسط پلیس دهلی در ۲۶ نوامبر در مرز هاریانا و دهلی متوقف شده بودند.

در ۲۰ دسامبر، تعداد تلفات کشاورزان برای دوره ۱۵ سپتامبر تا ۲۰ دسامبر، طبق گزارش رسانه ها، «۴۱ نفر» بود. از این «38 نفر از پنجاب (30 نفر از مالوا، شش نفر از دوابه و دو نفر از ماجه) و سه نفر از هاریانا بودند.» این مجموع شامل «هفت کشاورز» است که به دلیل «سرما و حملات قلبی» در «مرز تکری» جان خود را از دست داده اند، و «شش کشاورز» در «مرز سینگو» از جمله «سنت بابا رام سینگ» که در ۱۶ دسامبر «خودکشی» کرد. در دوره ۲۶ نوامبر تا ۱۸ دسامبر، طبق گفته Manoj Yadava، مدیر کل پلیس، هاریانا، «۲۵ کشاورز جان باختند (حمله قلبی و سرما ۱۴، تصادف ۱۰، خودکشی ۱).» با این حال، این تخمین با تلفات تخمین زده شده در «مبارزه» توسط دکتر دارشان پال، رهبر کشاورزان مطابقت نداشت، به گفته وی، تعداد کشته شدگان کشاورزان در «مبارزه» در این دوره «۳۵ نفر» است.

«پیارا سینگ»، کشاورز فقیر ۷۰ ساله و عضو BKU (داکاوندا) در ۲۹ دسامبر بر اثر «ذات الریه» در یک بیمارستان خصوصی سنگرور درگذشت. پیارا سینگ، به گفته برادر بزرگترش، «از ۲۶ نوامبر بخشی از گروهی بود که در ساتیاگراها کشاورز شرکت می‌کرد.» سایر کشاورزانی که در ۲۹ دسامبر سوزانده شدند عبارتند از «آمارجیت سینگ رای» در جلال آباد و «مالکیات کائور» کارگر مزرعه از مزدور موکتی مورچا در مانسا، پنجاب.

در ۱ ژانویه ۲۰۲۱، «گالتان سینگ»، ۵۷ ساله، اهل «باغپات»، که بخشی از معترضان در مرز قاضی پور بود، پس از شکایت از «تنگی نفس» درگذشت. او اولین کشاورز کشته شده در سال ۲۰۲۱ بود. در ۲ ژانویه، سه کشاورز جان باختند: دو نفر در مرز تکری و یک کشاورز در مرز سینگو. در تکری «جگبیر سینگ»، ۶۶ ساله، اهل منطقه «جیند»، بر اثر «حمله قلبی» درگذشت. و «جشن‌پریت سینگ»، ۱۸ ساله هم درگذشت. «شمشیر سینگ»، ۴۴ ساله، یک کشاورز «دالیت»، که با پسر ۱۳ ساله‌اش در اردوگاه سینگو بودند، پس از شکایت از «درد قفسه سینه»، قبل از رسیدن به بیمارستان در «سونپوت»، هاریانا، درگذشت.

«ناوریت سینگ»، ۲۵ ساله، ساکن منطقه «رامپور»، دانشجوی «دانشگاه ملبورن» در تعطیلات در هند، هنگام شرکت در رالی تراکتور روز جمهوری کشاورزان در ۲۶ ژانویه ۲۰۲۱ جان خود را از دست داد. او تنها قربانی رالی کشاورز بود. بر اساس گزارش اول اطلاعات پلیس دهلی (FIR) و کالبد شکافی، «ناوریت سینگ بر اثر جراحات وارده به سر در یک تصادف تراکتور جان خود را از دست داد.» آویناش چاندرا، مدیر کل اضافی پلیس (DGP) منطقه بریلی، که حوزه قضایی آن رامپور را شامل می‌شود، به خبرنگاران گفت که «گزارش پس از مرگ تایید کرده است که ناوریت سینگ مورد اصابت گلوله قرار نگرفته است». هاردی، پدربزرگ ناوریت سینگ، که با او اقامت داشت و سایر اعضای خانواده، روایت پلیس از رویدادها را رد کرده اند. آنها ادعا می‌کنند که ناونیت سینگ بر اثر «شلیک گلوله» توسط پلیس دهلی مرده است. خبرنگارانی که این ادعاها را گزارش کردند توسط پلیس اوتار پرادیش به «فتنه انگیزی» متهم شدند. افراد متهم شامل «سیذارت وارادراجان»، «مرینال پانده»، «راجدیپ ساردسای»، «وینود خوزه»، «ظفر آغا»، «پرش ناث» و «آنانت نات» و… بودند.

یک روزنامه‌نگار آزاد به نام «مندیپ پونیا» در ۳۰ ژانویه توسط پلیس دهلی به دلیل گزارش‌هایش در مورد خشونت‌هایی که روز قبل در مرز سینگو روی داده بود، دستگیر شد. او در ۲ فوریه با قید وثیقه آزاد شد.

خودکشی‌ها
تا ۹ ژانویه ۲۰۲۱، تعداد کشته‌شدگان کشاورزان بر اثر خودکشی در اعتراض به سیاست‌های کشاورزی دولت، پنج نفر بود. «سنت بابا رام سینگ»، یک کشیش سیک، در ۱۶ دسامبر ۲۰۲۰ در مرز سینگو در اعتراض به قوانین مزرعه «به خود شلیک» کرد. به گفته J.S. رانداوا، ناظر ارشد پلیس، سونپات، هاریانا، «رام سینگ، یادداشتی ۱۰ صفحه‌ای به تاریخ ۱۴ دسامبر و یک نامه دست‌نویس خودکشی به تاریخ ۱۶ دسامبر ۲۰۲۰ از خود به جای گذاشته است که در آن نوشته است که نمی‌تواند درد و رنج را تحمل کند.» کشاورزان در مراسم تشییع جنازه او در ۱۸ دسامبر، در «کارنال»، با حضور رهبران کشاورز، روسای مذهبی، و رئیس کمیته شیرومانی گورودوارا پربندک، بی بی جاگیر کائور، نامه قرائت شد که در آن آمده بود: «گلوله‌های شلیک شده از اسلحه فقط کسانی را می‌کشند که آنها به آنها ضربه می‌زنند. گلوله بی‌عدالتی اما با یک ضربه خیلی‌ها را می‌کشد… رنج بردن از بی‌عدالتی خفت‌آور است.»

در ۱۸ دسامبر، به گفته جوگیندر سینگ جاواندا، رهبر BKU (Ugrahan)، «یک کشاورز ۲۲ ساله پنجابی بسیار بدهکار، پس از بازگشت از سینگو، محل تظاهرات در مرز دهلی، خود را با سم در روستای خود کشت.» در ۲۷ دسامبر، «آمارجیت سینگ رای»، یک وکیل، با مصرف «سم» خودکشی کرد. رای قبل از اینکه جان خود را بگیرد در یادداشتی نوشت که «در حمایت از اعتراض کشاورزان جان خود را فدا می‌کند و از نخست وزیر نارندرا مودی خواست که به صدای مردم گوش دهد.»

۲ ژانویه ۲۰۲۱، «کشمیر سینگ لادی»، کشاورز ۷۵ ساله اهل «بیلاسپور»، منطقه رامپور، اوتار پرادیش ، خودکشی کرد. او چهارمین کشاورز خودکشی از زمانی بود که معترضان مزرعه در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۰ توسط پلیس در مرز «دهلی-UP غازیپور» متوقف شدند، که همچنین «دروازه UP» نامیده می‌شود. کشمیر سینگ که از ۲۸ نوامبر به همراه پسر و نوه اش در مرز کمپ زده بود، خود را در یک توالت «حلق آویز» کرد. به گفته یکی از مقامات دولتی، لادی یادداشتی به پنجابی گذاشته است که در آن نوشته شده است: «تا کی در سرما اینجا بنشینیم؟ این دولت اصلاً گوش نمی‌دهد. بنابراین من زندگی خود را می‌دهم تا راه حلی پیدا شود.»

در ۹ ژانویه ۲۰۲۱، گزارش شد که «آمریندر سینگ»، کشاورز ۴۰ ساله پنجابی، با بلعیدن «قرص‌های آلومینیوم فسفید» در مرز سینگو خود را کشته است. این مرد از وضعیت مذاکرات افسرده شده بود و دست به خودکشی زده بود.

ادای احترام به مردگان
در ۲۰ دسامبر، بیست و پنجمین روز تظاهرات، برای گرامیداشت یاد و خاطره ۴۱ کشاورز که از ۱۵ سپتامبر جان خود را از دست داده اند، که توسط رهبران کشاورز به نام «شهید» خوانده شده اند، «Shradhanjali Diwas(روز ادای احترام و یادبود)»، در سینگو، تکری برگزار شد. UP Gate و Chilla، اردوگاه‌های کشاورزان با بیشترین حضور کشاورزان در مرزهای دهلی، و در شهرها و روستاها در سراسر کشور. به گفته Sukhdev Singh Kokrikalan، دبیر کل BKU (Ugrahan) «رویدادهایی همزمان در ۹۸ روستا در ۱۵ منطقه پنجاب در ۲۰ دسامبر برای گرامیداشت کشته شدگان برگزار شد.» این بزرگداشت‌ها تا ۲۴ دسامبر ادامه یافت.

در ۴ ژانویه ۲۰۲۱، بر اساس اصرار رهبران کشاورز، وزرای دولت و مقامات دولت اتحاد دموکراتیک ملی در «دور هفتم» مذاکرات بین دولت و رهبران کشاورزان که در ویگیان باوان، دهلی نو برگزار شد، در دو دقیقه سکوت شرکت کردند. در ۱۱ فوریه ۲۰۲۱، «راهول گاندی»، در لوکا سبها پیشنهاد کرد که دو دقیقه سکوت برای کشاورزانی که در جریان اعتراضات جان خود را از دست داده اند، رعایت کند. در حالی که مخالفان دو دقیقه سکوت کردند، برخی از اعضا از جمله آنها BJP حاکم، با پیشنهاد تسلیت به کشاورزان فوت شده با شرکت نکردن در سکوت دو دقیقه ای، به شدت مخالفت کرد.

پاسخ و واکنش‌ها

داخلی
در ۱۷ سپتامبر، وزیر اتحادیه صنایع فرآوری مواد غذایی، حرسیمرت کائور بدل از شیرمانی آکالی دال، در اعتراض به این لوایح از سمت خود «استعفا» داد. در ۲۶ سپتامبر، شیرومانی آکالی دال از اتحاد دموکراتیک ملی خارج شد. در ۱ دسامبر، MLA مستقل Somveer Sangwan از دولت حزب بهاراتیا جاناتا در مجلس هاریانا حمایت کرد. متحد BJP، حزب Jannayak Janta (JJP) همچنین از دولت مرکزی درخواست کرد تا «تضمین کتبی تداوم حداقل قیمت حمایتی (MSP) برای محصولات را در نظر بگیرد.»

در ۳۰ نوامبر، نخست وزیر مودی نگرانی‌هایی را در مورد موضوع کشاورزان گمراه شده و افراطی مطرح کرد. وی اظهار داشت که «کشاورزان در این قوانین تاریخی اصلاحات کشاورزی توسط همان افرادی فریب می‌خورند که ده‌ها سال است آنها را گمراه کرده‌اند» و بارها مخالفان را به اتهام نشر اکاذیب محکوم کردند. مودی افزود که سیستم قدیمی جایگزین نمی‌شود، اما در عوض گزینه‌های جدیدی برای کشاورزان ارائه می‌شود. چندین وزیر اتحادیه نیز در این رابطه اظهاراتی کردند. در ۱۷ دسامبر، وزیر کشاورزی و رفاه کشاورزان نامه ای سرگشاده به کشاورزان درباره قوانین جدید نوشت.

گفتگو بین دولت هند و کشاورزان
«ده دور» گفتگو بین مرکز و کشاورزان (با نمایندگی اتحادیه های مزرعه) تا ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱ انجام شد. دور اول گفتگوها در ۱۴ اکتبر ۲۰۲۰ بود که در آن کشاورزان با مشاهده اینکه وزیر کشاورزی در آن حضور دارد اما دو وزیر دیگر حضور نداشتند، از آنجا خارج شدند. در جلسه ۴ ژانویه سه وزیر اتحادیه – نارندرا سینگ تومار، وزیر کشاورزی و پیوش گویال و سوم پرکش وزرای بازرگانی حضور داشتند. سه وزیر اتحادیه درخواست لغو سه قانون مزرعه جدید را «رد» کردند زیرا مستلزم مشورت بیشتر با مقامات بالاتر بود. گزارش شده است که دو طرف تنها در مورد دو موضوعی که کشاورزان نگران آن هستند، یعنی افزایش تعرفه برق و جریمه سوزاندن کلش، به توافق رسیده اند. رهبران کشاورزان همچنین پیشنهاد دولت مورخ ۲۱ ژانویه ۲۰۲۱ مبنی بر تعلیق قوانین به مدت ۱۸ ماه را رد کردند.

 اخبار جعلی
چند تن از سیاستمداران اطلاعات نادرست و اخبار جعلی در مورد اعتراضات منتشر کرد و بر این اساس ادعاهایی مبنی بر «تجزیه طلبی»، «فتنه گری» و «فعالیت ضد ملی» در خصوص اعتراضات کشاورزان مطرح کرده اند. در پاسخ به اینها، در دسامبر ۲۰۲۰، گروهی از کشاورزان معترض اعلام کردند که «واحدی برای مقابله با اطلاعات نادرست منتشر شده در مورد اعتراضات ایجاد خواهند کرد.» حوادث قابل توجه اخبار جعلی عبارتند از:

دبیر کل BJP، دوشیانت کومار گوتام، ادعا کرد که از شعارهای «خالستان زنده آباد» و «پاکستان زنده آباد» در جریان اعتراضات استفاده شده است. در ۲۸ نوامبر، منوهر لعل ختر، رئیس هاریانا، گفت که «عناصر ناخواسته مانند هواداران رادیکال خالستان در میان کشاورزان معترض صلح آمیز و دموکراتیک دیده شده است.» با این حال، بررسی حقایق انجام شده توسط رسانه خبری India Today و همچنین وب سایت غیرانتفاعی بررسی حقایق، Alt News، هر دو نشان داد که تصاویر قدیمی از یک اعتراض در سال ۲۰۱۳ برای ارائه ادعاهای نادرست در مورد جدایی طلبی خالستانی در طول اعتراضات کشاورزان استفاده شده است. معترضان همچنین رسانه ملی را به «عدم بیان حقیقت» در رابطه با قوانین متهم کرده اند. یکی از معترضان به Scroll.in گفت که «رسانه های مودی ما را خلستانی خطاب می‌کنند […] ما دو ماه است که آرام نشسته ایم. این ما را تروریست می‌کند؟» مفسران گفته اند که «از زاویه خلستان برای بدنام کردن اعتراضات استفاده می‌شود.» انجمن ویراستاران هند از رسانه‌ها درخواست کرد که «کشاورزان معترض را خالستانی یا ضد ملیت نام نبرند» و گفتند «این برخلاف اصول روزنامه‌نگاری مسئولانه و اخلاقی است. چنین اقداماتی اعتبار رسانه‌ها را به خطر می‌اندازد.»

در دسامبر ۲۰۲۰، آمیت مالویا، رئیس سلول فناوری اطلاعات حزب بهاراتیا جاناتا، در پاسخ به شواهدی مبنی بر خشونت پلیس که توسط راهول گاندی، سیاستمدار کنگره به اشتراک گذاشته شده بود، ویدئویی گمراه کننده و جعلی را در رابطه با اعتراضات کشاورزان به اشتراک گذاشت و مدعی شد که «هیچ خشونت پلیسی وجود نداشته است.» توییتر ویدیوی Malviya را به عنوان «رسانه دستکاری شده» علامت گذاری کرد و یک هشدار در زیر آن قرار داد توییتی که نشان می‌دهد محتوای به اشتراک ‌گذاشته ‌شده توسط Malviya «به‌طور فریبنده تغییر داده یا ساخته شده است» به قصد گمراه‌کردن مردم.

توئیتی توسط جک هریس، نماینده پارلمان کانادا در حمایت از اعتراض به دروغ به کامالا هریس، معاون رئیس جمهور منتخب آمریکا نسبت داده شد. هریس بیانیه ای را منتشر کرد و تصریح کرد که او این بیانیه را نگفته است.

واحد پنجاب BJP آگهی‌ای را به اشتراک گذاشت که در آن ادعا می‌شد یک «کشاورز خوشحال» از قوانین جدید حمایت می‌کرد. تصویر در واقع مربوط به یک کشاورز معترض بود که با استفاده از تصویر موافقت نکرده بود. پس از اعتراض عمومی و ارائه یک اخطار قانونی علیه BJP پنجاب، تصویر با یک نقاشی کارتونی از یک کشاورز جایگزین شد.

چند تن از سیاستمداران BJP، از جمله وزیر اتحادیه، گیریراج سینگ، ویدئویی از مقامات پلیس در حال برداشتن عمامه یک معترض سیک به اشتراک گذاشتند و به دروغ ادعا کردند که «معترض سیک نیست بلکه در واقع مسلمان است»، و همچنین ادعا کردند که «این مدرکی است بر تحریک مسلمانان توسط مسلمانان.» این ویدیو قبلاً در جریان اعتراضات قانون شهروندی ۲۰۱۹ به اشتراک گذاشته شده بود و در آن زمان به عنوان جعلی شناخته شد، با وجود اینکه در اعتراضات کشاورزان در سال ۲۰۲۰ برای طرح اتهاماتی علیه شهروندان مسلمان دوباره به اشتراک گذاشته شد.

در ژانویه ۲۰۲۱، جلد مجله نشنال جئوگرافیک توسط کاربر به عنوان یک جلد واقعی منتشر شد که اعتراض کشاورزان را به عنوان داستان جلد به تصویر می‌کشید.

در ژانویه ۲۰۲۱، چندین رهبر BJP، از جمله جواهر یاداو، و صفحات هواداران فیسبوک نخست وزیر نارندرا مودی، کشاورزان معترض را به «خرابکاری تابلوهای راهنما در بزرگراه ها» متهم کردند و تصاویری از چنین تابلوهایی را به اشتراک گذاشتند. این تصاویر بعداً برگرفته از «مقالات خبری قدیمی» بود که اعتراضات در سال ۲۰۱۷ در مورد قرار دادن علائم زبان پنجابی روی این تابلوها را پوشش می‌داد.

«Rajdeep Sardesai» یک خبر جعلی درباره کشته شدن یک کشاورز توسط پلیس دهلی در جریان خشونت رژه تراکتور در ۲۶ ژانویه منتشر کرد. ایندیا تودی این شخصیت رسانه ای مشهور را از پخش خارج کرد و یک ماه حقوق برای اظهارات تایید نشده او کسر کرد.

در ژانویه ۲۰۲۱، زی نیوز ویدئویی از تراکتورهای تزئین شده را پخش کرد و ادعا کرد که این نشان دهنده اعتراضات آتی کشاورزان است و اظهار داشت: «چرا از چنین تراکتورهای وحشت در اعتراضات کشاورزان استفاده می‌شود؟ آیا این تراکتورها وسیله ای برای جنگ با مردم هستند. اینها تراکتورهای کشاورز هستند یا تراکتورهای ترور؟». ویدیوی مورد بحث شامل افرادی بود که به زبان آلمانی صحبت می‌کردند و تأیید شد که از تجمعی در آلمان در دسامبر ۲۰۲۰ گرفته شده بود، که در آن تراکتورها تزئین شده بودند و برای جمع‌آوری کمک مالی برای کودکانی که به دلیل سرطان تحت درمان بودند، نمایش داده می‌شد.

ادعای توطئه
پیوش گویال، وزیر اتحادیه، کشاورزان معترض را «چپ‌گرا و مائوئیست» توصیف کرده بود که توسط توطئه‌گران ناشناس «ربوده شده‌اند». کریپال پارمار، نماینده سابق راجیا سبها و معاون BJP در هیماچال پرادیش، اظهار داشت: «اعتراض به دلیل منافع معدودی از عناصر ضد ملی است.» با این ادعا که چین و پاکستان پشت اعتراضات جاری کشاورزان هستند. سورندرا سینگ، MLA BJP گفت: «این یک تحریک حمایت شده توسط نیروهای ضد ملی است و دارای بودجه خارجی است.» دوشیانت کومار گوتام، رئیس BJP Uttarakhand اظهار داشت که اعتراضات توسط «تروریست ها» و نیروهای «ضد ملی» «ربوده» شده اند. چند تن از رهبران BJP آنچه را که «باند توکده توکده» نامیده اند – اصطلاحی تحقیرآمیز که توسط BJP و حامیان آن استفاده می‌شود، علیه هرکسی که با سیاست آن مخالف است، که نشان می‌دهد آن شخص از جدایی حمایت می‌کند – به عنوان تحریک کننده اعتراضات سرزنش کرده اند، و به آنها مرتبط است. آنها به اعتراضات قبلی در مورد قوانین شهروندی هند. Manoj Tiwari، نماینده BJP دهلی، مانند راوی شانکار پراساد، وزیر اتحادیه، چنین توطئه‌گران ناشناس را به «تحریک اعتراضات» متهم کرده است. در پاسخ به ادعاهای BJP، سوخبیر سینگ بدال، معاون سابق وزیر پنجاب، ادعا کرد که BJP «باند توکده توکده» واقعی است و در تلاش برای تقسیم پنجاب است. منوج تیواری، دبیر کل BJP نیز کشاورزان معترض را «نکسال‌های شهری» توصیف کرده است. مادان دیلاوار، رهبر BJP راجستان، کشاورزان معترض را به «توطئه» برای انتشار آنفلوانزای مرغی در هند پس از گزارش‌هایی مبنی بر برخی موارد آنفولانزای مرغی در ژانویه متهم کرد. دیلاور ادعا کرد که کشاورزان معترض با «خوردن مرغ بریانی و بادام هندی/بادام» آنفولانزای پرندگان را گسترش می‌دهند، اگرچه او چگونگی ارتباط این غذاها و آنفولانزای پرندگان را روشن نکرد.

مخالفت با ادعای توطئه از درون BJP و خارج از آن ابراز شده است. رهبر BJP، سورجیت سینگ جیانی، که بخشی از یک کمیته بودای که با چندین اتحادیه کشاورزان مذاکره کرد، صریحاً با این ادعاها مخالفت کرد و گفت: «باید از این نوع زبان پرهیز شود. ما می‌دانیم که بسیاری از گروه های کشاورزان گرایش به چپ دارند، اما نامگذاری آنها به عنوان باند توکده توکده و ضد ملی به بن بست پایان نمی‌دهد.» وزیر ارشد ماهاراشترا و رهبر شیو سنا، اودهاو تاکرای مخالفت خود را با برچسب زدن معترضان به عنوان «ضد ملی» اعلام کرد و به برخی سردرگمی‌ها در میان رهبران BJP در مورد منبع ادعاهای توطئه اشاره کرده است. او اظهار داشت: «رهبران BJP باید تصمیم بگیرند که کشاورزان چه کسانی هستند – آیا آنها چپ هستند، پاکستانی یا از چین آمده اند.» دولت به «راه حل دوستانه» با کشاورزان معترض «…به جای مقصر دانستن باندها، عناصر ضد ملی برای این اعتراضات» دست یابد.

بین المللی
نیویورک: اعتراض در مقیاس کوچک در شهر نیویورک در حمایت از کشاورزان در دسامبر ۲۰۲۰.

استرالیا: راب میچل، عضو پارلمان ویکتوریا و راسل ورتلی، از جمله رهبران حزب کارگر بودند که در حمایت از اعتراضات کشاورزان صحبت کردند.

کانادا: جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا نسبت به رسیدگی به اعتراضات توسط دولت هند ابراز نگرانی کرد. او اولین سیاستمداری در زمینه های بین المللی بود که به جای کشاورزان صحبت کرد. ترودو اظهار داشت که «کانادا همیشه برای دفاع از حق تظاهرکنندگان مسالمت‌آمیز آنجا خواهد بود» و از «فرایند گفتگو» حمایت کرد. در پاسخ، وزارت امور خارجه هند، نادر پاتل، کمیسر عالی کانادا در هند را احضار کرد. و بیانیه ای صادر کرد و اظهار داشت که اظهارات ترودو «یک مداخله غیرقابل قبول در امور داخلی ما» است. ترودو با وجود هشدار دولت هند مبنی بر اینکه اظهارات وی روابط دیپلماتیک بین دو کشور را تهدید می‌کند، بیانیه خود را تکرار کرد. در روز شنبه، ۵ دسامبر، صدها تن از هواداران در مرکز شهر تورنتو و ونکوور تظاهرات کردند و در مقابل کنسولگری هند در هر دو شهر تجمع کردند تا حمایت خود را نشان دهند. تظاهرکنندگان که توسط اعضای جامعه سیک سازماندهی شده بودند، در همبستگی با کشاورزان و حق آنها برای اعتراض مسالمت آمیز ایستادند.

ایتالیا: نینا مالهوترا سفیر هند در ایتالیا در ماه دسامبر به عنوان بخشی از تلاش دولت هند برای اطلاع رسانی به سیک‌ها در بحبوحه اعتراضات مزرعه از یک گورودوارا در رم بازدید کرد. وقتی سفارت مدعی شد که مالهوترا در جریان این دیدار مورد استقبال خوبی قرار گرفته است، در رسانه های اجتماعی با واکنش شدید روبرو شد. با این حال، Malhotra توسط اعضای کمیته مدیریت گورودوارا مورد انتقاد قرار گرفت در حالی که او به نفع قوانین مزرعه جدید صحبت می‌کرد.

نیوزیلند: در اوایل دسامبر ۲۰۲۰، ۱۵۰۰ نفر از نیوزلندهای هندی در میدان آئوتا در اوکلند علیه قوانین جدید کشاورزی تظاهرات کردند.

پاکستان: فواد چودری، وزیر فدرال از پنجاب، پاکستان، رفتار دولت هند با کشاورزان پنجابی را محکوم کرد و آن را «شرم آور» خواند. وی همچنین اظهار داشت که سیاست های مودی «تهدیدی برای صلح منطقه ای» است.

بریتانیا: چندین نماینده حزب کارگر در بریتانیا حمایت خود را از اعتراضات ابراز کردند و در مورد واکنش دولت به معترضان، از جمله تانمانجیت سینگ دسی، پریت کاور گیل، کلودیا وب و جان مک دانل، نگرانی‌هایی را مطرح کردند. چند نماینده بریتانیایی و بازیکن کریکت مونتی پانسار نیز در حمایت از کشاورزان توییت کردند. در دسامبر ۲۰۲۰، گروهی متشکل از ۳۶ نماینده بریتانیایی از حزب کارگر، محافظه‌کار، لیبرال دموکرات و حزب ملی اسکاتلند از وزیر خارجه بریتانیا، دومینیک راب، خواستند تا نگرانی‌های خود را با دولت هند مطرح کند. نخست وزیر بریتانیا، بوریس جانسون، پس از مواجهه با این موضوع، آن را با مناقشه هند و پاکستان اشتباه گرفت و انتقادات داخلی و هند را برانگیخت. نادیا ویتوم، سیاستمدار بریتانیایی، بیانیه ای در حمایت از کشاورزان منتشر کرد.

ایالات متحده: چندین تظاهرات هندی-آمریکایی در حمایت از کشاورزان برگزار شد، با تجمعاتی در خارج از کنسولگری هند در سانفرانسیسکو، شیکاگو، ایندیاناپولیس، نیویورک سیتی، هیوستون، میشیگان، آتلانتا، و واشنگتن دی سی. چندین نماینده کنگره آمریکا از هر دو حزب جمهوری خواه و دموکرات از این اعتراضات حمایت کردند، از جمله جاش هاردر، تی جی کاکس، داگ لامالفا، و اندی لوین. در دسامبر ۲۰۲۰، هفت تن از نمایندگان کنگره به وزیر امور خارجه نامه نوشتند و از او خواستند که موضوع اعتراضات کشاورزان را با هند مطرح کند. خدمات تحقیقات کنگره گزارشی در مورد اعتراضات کشاورزان در ۱ مارس منتشر کرد. باب منندز و چاک شومر نامه ای به دولت بایدن در رابطه با اعتراضات نوشتند و از دولت خواستند که در مورد موضوع کشاورزان با دولت هند گفتگو کند. در ۷ فوریه، سی کشاورزان در دره مرکزی کالیفرنیا یک تبلیغ ۳۰ ثانیه ای را که در حین Super Bowl LV در حمایت از معترضان در هند پخش شد، تأمین مالی کردند. در فوریه ۲۰۲۱، تروور نوح یک بخش هشت دقیقه ای را در مورد اعتراضات مزرعه اجرا کرد.

سازمان های
 سازمان ملل: آنتونیو گوترش، دبیرکل، از دولت هند خواست تا اجازه اعتراضات را بدهد و حق ابراز مخالفت با دولت را تأیید کرد و گفت: «مردم حق دارند تظاهرات مسالمت‌آمیز داشته باشند و مقامات باید به آنها اجازه دهند این کار را انجام دهند.»

صندوق بین المللی پول: گری رایس، مدیر ارتباطات صندوق بین المللی پول، گفت که اصلاحات کشاورزی این پتانسیل را دارد که گامی رو به جلو برای اصلاحات کشاورزی در هند باشد. وی اظهار داشت که این لوایح در نهایت باعث کاهش واسطه ها و بهبود کارایی می‌شود. او همچنین خاطرنشان کرد که یک «شبکه ایمنی اجتماعی» باید وجود داشته باشد تا از «کسانی که ممکن است در طول انتقال به این سیستم جدید تحت تأثیر نامطلوب قرار گیرند» محافظت کند.

دیده بان حقوق بشر: دیده بان حقوق بشر در 2 فوریه بیانیه‌ای صادر کرد و از دولت هند خواست که از «اتهامات جنایی بی اساس» علیه خبرنگارانی که اعتراضات را پوشش می دهند، کنار بگذارد.

دانشگاهیان
آشوک گولاتی، اقتصاددان کشاورزی، در حمایت از این لوایح صریح بوده و معتقد است که این لوایح گام‌های جسورانه‌ای در جهت درست هستند. گیتا گوپینات، اقتصاددان ارشد صندوق بین‌المللی پول، گفت: «قبض‌های مزرعه و صورت‌حساب‌های کار گام‌های بسیار مهمی در مسیر درست هستند. آنها پتانسیل انعطاف‌پذیری بیشتر در بازار کار، تامین امنیت اجتماعی بیشتر برای کارگران و رسمی‌سازی بیشتر را دارند. بازار کار. در مورد کشاورزی، داشتن بازاری بسیار یکپارچه تر، ایجاد رقابت، داشتن سهم بیشتر کشاورزان از قیمت نسبت به قیمت خرده فروشی که پرداخت می شود. به طوری که به درآمد روستایی کمک می‌کند. وی همچنین تأکید کرد که اجرای آن باید درست باشد.» Milind Sathye، استاد دانشگاه کانبرا اظهار می‌دارد که قوانین جدید «کشاورزان را قادر می سازد تا با هم عمل کنند و با بخش خصوصی دست به دست هم دهند و سیستم قبلی منجر به افزایش بدهی مزارع و خودکشی کشاورزان، از جمله مشکلات دیگر شده است». راجشری جایرامان، دانشیار اقتصاد دانشگاه تورنتو، بیان می‌کند که «لایحه‌ها گیج‌کننده هستند و تصویب قوانینی از این دست بر بزرگ‌ترین بخش اقتصاد و فقیرترین افراد در یک کشور از قبل فقیر در طول یک بیماری همه‌گیر تأثیر می‌گذارد».

در ۱ ژانویه ۲۰۲۱، ۸۶۶ دانشگاهیان از سراسر هند به حمایت از سه قانون مزرعه آمدند. این شامل هفت معاون و دانشگاهیان از دانشگاه دهلی، JNU، دانشگاه راجستان، دانشگاه گجرات، دانشگاه الله آباد و دانشگاه هندو Banaras در میان دیگران است. کاوشیک باسو، اقتصاددان ارشد سابق بانک جهانی، از آرمان دهقانان حمایت می‌کند، در مقابل موضع آرویند پاناگاریا، اقتصاددان ارشد سابق بانک توسعه آسیایی. هانسانگ لی، محقق چینی در دانشگاه هاروارد، استدلال می‌کند «که اگرچه اصلاحات مزرعه هند به اصلاحات کشاورزی مبتنی بر بازار خود چین شباهت دارد، هند مکانیسم‌های کاهش خطر را در بافت چینی ندارد و بحران کلی فقدان افکار عمومی را نشان داده است. اعتماد و انسجام در هند.»

در ۲۴ آوریل ۲۰۲۱، تعدادی از اعضای جامعه مدنی از هر دو طرف خواستند تا به بن بست پایان دهند.

انکار جوایز
رئیس سابق وزیر پنجاب، پرکش سینگ بدال از شیرومانی آکالی دال، در حمایت از اعتراض کشاورزان، جایزه Padma Vibhushan خود را در ۳ دسامبر ۲۰۲۰ به رئیس جمهور هند بازگرداند. در ۴ دسامبر ۲۰۲۰، بابا سوا سینگ، دوستدار محیط زیست، جایزه Padma Shri خود را پس داد. هاربهاجان مان، خواننده محلی پنجابی، در حمایت از تظاهرات، از پذیرش جایزه شیرومانی پنجابی توسط بخش زبان‌های پنجاب در دولت پنجاب، هند خودداری کرد.

سوخدو سینگ دیندسا، نماینده مجلس راجیا سبها و رئیس SAD(D) نیز اعلام کرد که به دلیل حمایت شخصی از تظاهرات، جایزه پادما خود را پس خواهد داد.

رسانه های اجتماعی
ویدئوها و تصاویر تظاهرات به آگاهی دهی به آرمان کشاورزان کمک کردند و بسیاری از آنها در فضای مجازی پخش شده اند، از جمله یکی از افسران پلیس با باتوم در دست به سمت مرد مسن سیک، سوخدف سینگ. اخبار جعلی نیز منتشر شد، مانند ویدئویی که ادعا می‌کرد هیچ خشونتی در این حادثه رخ نداده است، توسط آمیت مالویا، رهبر BJP به اشتراک گذاشته شد. با این حال، این ویدیو توسط توییتر به عنوان اطلاعات نادرست پرچم گذاری شد و این ویدئو به عنوان تبلیغاتی مورد انتقاد عمومی قرار گرفت. متناوبا، معترضانی که شمشیر به دست داشتند پس از اعتراضات روز جمهوری در رسانه ها پخش شدند.

همچنین جوانان از هشتگ‌ها برای نشان دادن حمایت خود استفاده می‌کردند و اطمینان حاصل می‌کردند که هشتگ‌های آنها مانند «#FarmersProtest، #standwithfarmerschallenge، #SpeakUpForFarmers، #iamwithfarmers، #kisanektazindabaad، #tractor2twitter، #isupportfarmers » برای حفظ موضوعات مرتبط اجتماعی در حال ترند هستند. پلتفرم های رسانه‌ای یک هدف دیگر پست‌های جوانان در رسانه‌های اجتماعی مقابله با پست‌های منفی است. این پست‌ها به اتحادیه ها نیز کمک می‌کرد تا مسائل و نگرانی‌های خود را به اطلاع عموم برسانند.

در ۲۰ دسامبر ۲۰۲۰، فیس بوک صفحه ای به نام Kisan Ekta Morcha را که منبع خبری رسمی از اعتراض کشاورزان بود حذف کرد. پس از خشم عمومی بازسازی شد. از آن زمان، هم فیس‌بوک و هم اینستاگرام متعلق به فیس‌بوک متهم به «حذف و ممنوع کردن محتوایی» شده‌اند که یا به نفع کشاورزان یا علیه دولت تحت رهبری BJP صحبت می‌کند، اتهامی که در گذشته نیز با آن روبرو بوده است.

در اوایل فوریه یک «جنگ رسانه های اجتماعی» پس از توییت ریحانا شروع شد که «چرا ما در مورد این صحبت نمی‌کنیم؟!» با هشتگ «#اعتراض کشاورزان». افراد مشهور و چهره های بین المللی متعددی مانند گرتا تونبرگ، لیلی سینگ، جیمی مارگولین، الیزابت واتوتی و کلودیا وب به حمایت از این کشور پرداختند. به دنبال آن، وزارت امور خارجه هند با هشتگ #IndiaTogether و #IndiaAgainstPropaganda بیانیه ای شفاف سازی کرد. مشاهیر هندی مانند آکشی کومار، آجی دوگن، سونیل شتی، کاران جوهر، اکتا کاپور، لاتا منگشکار، کایلاش خر، راوی شاستری، آنیل کومبل، ساچین تندولکار، ویرات کوهلی، روهیت شارما، شیخار داوان، آجینکیا گامبشیر، Raina، PT Usha، Manika Batra، Saina Nehwal، Geeta Phogat نیز توییت هایی با هشتگ #IndiaTogether و #IndiaAgainstPropaganda ارسال کردند. بیانیه وزارت امور خارجه «بخش کوچکی از کشاورزان» را به عنوان معترض به این قانون توصیف کرد و بر پیشنهاد نخست وزیر برای متوقف ماندن قوانین تأکید کرد.

در فوریه ۲۰۲۱، توییتر بیش از ۵۰۰ حساب کاربری را حذف کرد که از دولت نارندرا مودی به دلیل رفتارش در اعتراضات کشاورزان هندی انتقاد می‌کردند. راوی شانکار پراساد، وزیر دادگستری و فناوری، به پارلمان هند گفت: «من مؤدبانه به شرکت‌ها یادآوری می‌کنم، خواه توییتر، فیس‌بوک، لینکدین یا واتس‌اپ یا هرکس دیگری، آنها آزادند در هند کار کنند، تجارت کنند، اما باید به آنها احترام بگذارند.(قانون اساسی هند)»

 ابزار اعتراض
در ۳ فوریه، گرتا تونبرگ سندی را در توییتر آپلود کرد که ظاهراً معترضان را در مورد اعتراضات و نحوه بسیج مردم علیه هند و هدف قرار دادن منافع/سفارتخانه‌های هند در خارج از کشور راهنمایی می‌کرد. این شامل اقدامات انجام شده تا ۲۶ ژانویه ۲۰۲۱، اقدامات آتی برای انجام، هشتگ‌هایی بود که روند رو به رشد داشتند، افراد مشهوری که با این اعتراض‌ها همدردی می‌کردند و ویدیوهای همبستگی و غیره. ابزار دیگری را برای حمایت از اعتراض‌ها آپلود کرد که جرقه‌ای در پی داشت.

تایمز هند گزارش داد که تحقیقات اولیه توسط دولت مودی، در مورد منبع ابزاری که تونبرگ ارسال کرده بود، نشان می‌دهد که این ابزار توسط یک سازمان کانادایی طرفدار خالستان مستقر در ونکوور تهیه شده است، و این جعبه ابزار برنامه‌ای برای حمل دارد. «کمپین بدخیم هند» را به پیش ببرید، حتی اگر دولت قوانین را لغو کند. به گفته یکی از مقامات، «این نشان داد که کل کمپین چقدر شوم بود».

در ۱۳ فوریه، دیشا راوی، فعال جامعه های بنگلور برای آینده، توسط پلیس دهلی به اتهام ایجاد و به اشتراک گذاری جعبه ابزار دستگیر شد. در ۲۳ فوریه، او توسط قاضی جلسات تکمیلی، دارمندر رانا، وثیقه صادر کرد، او اظهار داشت که «جرم فتنه را نمی‌توان برای خدمت به غرور زخمی دولت ها مورد استناد قرار داد». هشت ماه بعد، پلیس دهلی دستور داد هیچ پیشرفتی نکرد، و ایندین اکسپرس گزارش داد که پلیس بعید است که علیه او یک برگه اتهامی تشکیل دهد، و یکی از گزینه ها بسته شدن پرونده است.

 

رؤسای دیوان عالی کشور در حکم توقف در قوانین مزرعه
رئیس دادگاه عالی هند، قاضی S. A. Bobde، به همراه قاضی V. Ramasubramanian و A. S. Bopanna موضوعات ناشی از قوانین مزرعه را شنیده اند.

رئیس دادگستری N. V. Ramana در آوریل ۲۰۲۱ مسئولیت را بر عهده گرفت. یکی از اعضای کمیته مزرعه از او خواسته است که گزارش کمیته را عمومی کند.

در ۱۱ ژانویه ۲۰۲۱، رئیس دادگستری هند طی جلسات استماع گفت: «ما متخصص کشاورزی و اقتصاد نیستیم. به ما بگویید که آیا شما (دولت) این قوانین را به حالت تعلیق در می‌آورید یا ما آن را انجام خواهیم داد. مسئله اعتبار اینجا چیست؟ […] ما نمی دانیم که آیا شما بخشی از راه حل هستید یا بخشی از مشکل […] ما این نگرانی را داریم که ممکن است روزی صلح به هم بخورد، هر یک از ما مسئول خواهیم بود. اگر مشکلی پیش آمد […] اگر اکثریت قریب به اتفاق می‌گویند که قوانین خوب هستند، اجازه دهید آن را به کمیته (یک) بگویند.» نحوه رسیدگی دولت به همه اینها (تظاهرات کشاورزان) «اکثریت قریب به اتفاق» کشاورزان از قوانین حمایت کردند و اظهار داشتند که هیچ موردی از هیچ شخصی دریافت نکرده اند.

Fallout
به عنوان پیامد این باور رو به رشد در میان کشاورزان معترض مبنی بر اینکه موکش آمبانی و گوتام آدانی ذینفعان اصلی قوانین مزرعه ای هستند که توسط دولت NDA وضع شده بود، کشاورزان پنجاب و هاریانا در اعتراض، تصمیم گرفتند که Jio-sims را تسلیم کرده و به شبکه‌های رقیب تغییر مکان دهند. تعدادی از برج‌های مخابراتی Reliance Jio و سایر زیرساخت‌ها در هفته آخر دسامبر ۲۰۲۰ در پنجاب آسیب دیدند. آمریندر سینگ، وزیر ارشد پنجاب، از کشاورزان درخواست کرد که از ایجاد اختلال در دکل‌های ارتباطی خودداری کنند.

در ۳۰ دسامبر، آماریندر سینگ، وزیر ارشد پنجاب، به احضار ویجایندر پال سینگ بادنور، فرماندار پنجاب، دبیر کل ایالت و دینکار گوپتا، مدیر کل پلیس پنجاب، اعتراض کرد. گوپتا به عنوان مدیرکل اطلاعات پلیس پنجاب، و با اداره اطلاعات به مدت هشت سال قبل از منصوب شدن به عنوان مدیرکل پلیس پنجاب خدمت کرده است. سینگ مدعی شد که بادنور در برابر «شرورهای BJP» که به دروغ ادعای فروپاشی نظم و قانون در پنجاب را داده است، سر تعظیم فرود آورده است. او از BJP خواست تا از تهمت زدن به کشاورزان با عباراتی مانند «نکسالیان»، «خالستانی‌ها» دست بردارد و رهبری مرکزی BJP به صدای کشاورزان توجه کند و قوانین مزرعه را لغو کند.

لغو
نارندرا مودی در یک سخنرانی تلویزیونی در ۱۹ نوامبر ۲۰۲۱ لغو سه قانون بحث برانگیز را اعلام کرد. نارندرا مودی، نخست وزیر هند، گفت که دولت او این سه قانون را در پارلمان زمستانی آینده لغو خواهد کرد. انتشار در دسامبر وی در بیانیه خود از ناتوانی دولت خود در متقاعد کردن کشاورزان نسبت به مزیت‌های این قانون ابراز تاسف کرد و گفت: «اما علیرغم چندین تلاش برای توضیح مزایا برای کشاورزان، ما شکست خوردیم. به مناسبت گورو پوراب، دولت تصمیم به لغو این سه قانون گرفته است.» کارشناسان و ناظران نظرسنجی پیشنهاد کردند که «انتخابات ایالتی آتی در پنجاب و اوتار پرادیش در سال ۲۰۲۲ بر تصمیم مودی تأثیر داشت.» سخنگوی ملی اتحادیه بهاراتیا کیسان، راکش تیکایت، اظهار داشت که اعتراضات تنها زمانی متوقف می‌شوند که قوانین لغو شوند.

در ۲۹ نوامبر، هر دو مجلس پارلمان هند لایحه لغو قوانین مزرعه، ۲۰۲۱ را با رأی گیری به تصویب رساندند. در حالی که هیچ اعتراضی به این لایحه وجود نداشت، مخالفان با تصویب لایحه بدون بحث مخالفت کردند. لایحه لغو دو روز بعد توسط رئیس جمهور هند امضا شد.

از آغاز تظاهرات، آهنگ‌های بسیاری توسط خوانندگان، ترانه سرایان در وصف اعتراض و نشان دادن اتحاد و همبستگی منتشر شده است.

شعارهای متعدد که استفاده می‌کردند:
«بدون کشاورز، بدون غذا»، «هند کشاورزان خود را می‌کشد»، «قاتل دموکراسی در هند»، «صورت حساب‌های مزرعه را به خاطر بیاورید»، «سلام مادر زمین»، «دشمن کشاورز نارندرا مودی»، «زنده باد انقلاب»،«مهم نیست که شما چه کاری انجام دهید، ما به جلو حرکت خواهیم کرد» و….

 

---