سوئد به ۲۱ منطقه جغرافیایی تقسیم شده است. شورای تصمیم‌گیرنده‌ ‏اداره‌ کل استان هئیت تصمیم گیری استان به شمار مى آيند و به عنوان یک رابط بین دولت و کمون ها (شهرها) عمل می کند. یک هئیت استان و یک استاندار در هر استان وجود دارد. هیئت مدیره استان با موارد مختلفی مانند رسيدگي بر امور و مسائل عمومي اعم از بهداشت و سلامت، آموزش، مراقبت‌هاي اجتماعي و علوم كشاورزي و صنايع حفاظت مدنی، برنامه ریزی شهر، حفاظت از محیط زیست و حفاظت از طبیعت، یکپارچه سازی، حیوانات، شکار و ماهیگیری کار می کند.

 

---

 

 

تامین اجتماعی در سوئد

گردآوری از: اصغر مینو

 

مدل مدیریت سوئد شامل سه سطح است: ملی، منطقه‌ای و محلی.

پارلمان، دولت و سازمان‌های دولتی، سطح ملی،

شوراهای استانی سطح منطقه‌ای

شهرداری ها سطح محلی را تشکیل می دهند.

شوراهای استانی و شوراهای شهر از درجه بالای استقلال برخوردارند و می‌توانند تصمیمات خاص خود را بگیرند و چگونگی خرج کردن مالیات را خودشان تعیین کنند.

 

اداره ها و شرکتهای دولتی
پارلمان، هیئت دولت و دبیرخانه هیئت دولت، اداره ها و اداره های کل دولتی برای دستگاه دولت کار می‌کنند اما در سراسر کشور وجود دارند. نمونه چنین اداره های دولتی، اداره کل بهداری و خدمات اجتماعی، صندوق بیمه و استانداری‌ها است.

سوئد متشکل از ۲۸۹ منطقة شهرداري، ۲۱ استان و ۲۱ شوراي استاني است که این بخش‌ها به طور خودمختار عمل می‌کنند و بسته به احزابی که در انتخابات برنده شده اند سیاست خود را پیش می برند.

استان
سوئد به ۲۱ منطقه جغرافیایی تقسیم شده است. شورای تصمیم‌گیرنده‌ ‏اداره‌ کل استان هئیت تصمیم گیری استان به شمار مى آيند و به عنوان یک رابط بین دولت و کمون ها (شهرها) عمل می کند. یک هئیت استان و یک استاندار در هر استان وجود دارد. هیئت مدیره استان با موارد مختلفی مانند رسيدگي بر امور و مسائل عمومي اعم از بهداشت و سلامت، آموزش، مراقبت‌هاي اجتماعي و علوم كشاورزي و صنايع حفاظت مدنی، برنامه ریزی شهر، حفاظت از محیط زیست و حفاظت از طبیعت، یکپارچه سازی، حیوانات، شکار و ماهیگیری کار می کند.

کمون‌ها (شهرها)
عالي‌ترين هيأت‌های تصميم‌گيري، شهرداري‌ها، شوراهاي محلي و هيأت‌هاي سازماني شوراهاي استاني مي‌باشند. كليه شهرداري‌هاي كشور از واحد يا منطقة مديريتی با محدوده جغرافيایی معين برخودار مي‌باشند. از جمله مهم‌ترين حيطه‌هاي مسئوليتي شهرداري‌هاي كشور مي‌توان به نظارت بر فعاليت مدارس پيش دبستاني، مراكز مراقبتي كودكان دبستاني، ارائه آموزشهاي پيش نياز آموزش مهارتهاي بدني و آموزش بزرگسالان، فراهم نمودن خدمات اجتماعي اعم از بهداشت كودكان و نوجوانان، اعطاي كمك‌هاي اجتماعي، مراقبت و حمايت از سالمندان، حفاظت از محيط زيست و رعايت بهداشت، رسيدگي بر بهداشت خيابان‌ها، جاده‌ها، پارك‌ها، کتابخانه ها، آتش نشانی، آب و گرما رسانی، طراحي و ساخت شهري اشاره نمود.

مالیات یکی از بزرگترین منابع اصلی درآمد دولتهاست که تحت عناوین مختلف از مردم وصول می شود. درآمدهای مالیاتی بیش از ۶۰ درصد بودجه عمومی کل کشور را تشکیل می‌دهد که شامل انواع مختلفی از مالیات است. اگر شاغل باشید و کارتان سیاه (غیرقانونی) نباشد، مالیات بر درآمد شامل حالتان می شود. اگر صاحب شرکت خصوصی باشید مالیات بر سود را پرداخت می کنید. اگر خودتان کارفرما باشید و کسی را استخدام کرده‌اید، هم مالیات بر سود و هم مالیات سهم کارفرما را باید به دولت بپردازید. حتی اگر در بانک حساب پس اندازی دارید که سود به آن تعلق می‌گیرد، باید مالیات بر سود بانکی خودتان را هم به دولت پرداخت کنید. در صورتی هم که ملکی خریداری کنید، مالیات بر دارایی به شما تعلق می گیرد.

بر تمام اجناس حداکثر ۲۵ درصد مالیات پرداخت می‌شود. این مبلغ بطور اوتوماتیک به قیمت‌ها اضاقه می شود.

مالیات سیگار، الکل و اکسید کربن … بیشتر از ۲۵ درصد است

۷۵ در صد از مالیات هر حقوق بگیر به شهرداری پرداخت می شود.

کارفرما حدود ۳۱ درصد جهت بیمه و بازنشستگی پرداخت می کند.

 

برای کسب درآمد، دولت خود صاحب شرکتهای مختلف مانند راه آهن، تولید برق، پست و تلفن، معدن و…که بخش هایی از آنها در ۲۰ سال گذشته به بخش خصوصی واگذار شده است.

شهرداری‌ها هم صاحب شرکت‌هایی هستند از جمله منازل اجاره ای، آب، برق، گرمارسانی و… که در بسیاری از شهرها هم رویه خصوصی سازی ادامه دارد.

هزینه های مربوطه در خدمات درمانی
دولت بابت خدمات درمانی و بهداشتی در سوئد یارانه می‌پردازد. این بدان معناست که بیمار بخشی از هزینه‌های درمانی را می‌پردازد و شورای استان بقیه هزینه‌ها را می‌پردازد. کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال از خدمات درمانی رایگان در درمانگاه‌ها و پزشکان متخصص بهره‌مند می‌شوند.

در ۲۰ سال گذشته تا کنون دولت اجازه تاسیس خصوصی خدمات‌ِ درمانی (شامل درمانگاه ها، بیمارستانها و داروخانه ها) را داده و بسیاری خصوصی هستند.

سقف حداکثر هزینه درمانی
سقف حداکثر هزینه درمانی به این معناست که لازم نیست شما بیش از مبلغ معینی برای خدمات درمانی در طول یک سال بپردازید. سقف حداکثر هزینه درمانی ۱۴۰۰ کرون است. هنگامی که بیمار چنین مبلغی را پرداخته باشد، یک کارت آزاد دریافت خواهد کرد. با این کارت می‌توان از خدمات درمانی رایگان در باقیمانده سال برخوردار شد. این بدان معناست که لازم نیست شما در یک دوره دوازده ماهه بابت خدمات درمانی بیش از ۱۴۰۰ کرون بپردازید.

هزینه‌های دارو
بیمار تنها بخشی از مبلغ دارو را می‌پردازد. شورای استان باقیمانده آن هزینه را می‌پردازد.

در مورد دارو نیز یک سقف حداکثر هزینه دارو وجود دارد. سقف حداکثر هزینه دارو 2850 کرون است. هنگامی که بیمار چنین مبلغی را پرداخته باشد، در باقیمانده دوره دوازده ماهه داروهای خود را به طور رایگان دریافت خواهد کرد. داروهائی که می‌توان بدون نسخه تهیه کرد مشمول سقف حداکثر هزینه دارو نیستند.

هزینه خدمات دندانپزشکی
کودکان و نوجوانان تا سن ۲۲ سالگی (از اول ژانویه ۲۰۲۵ سن به ۱۹ سال کاهش می یابد) از خدمات رایگان دندانپزشکی برخوردار می‌شوند، صرفنظر از آنکه آنان به دندانپزشک عمومی بروند یا دندانپزشک خصوصی. بزرگسالان بالای ۲۲ سال بایستی شخصاً هزینه‌های دندانپزشکی خود را بپردازند. برای بزرگسلان نیز یک کمک هزینه دولتی وجود دارد که به نسبت سن تغییر میکند.

قیمت گذاری خدمات دندانپزشکی آزاد است. این بدان معناست که دندانپزشکان این امکان را دارند که قیمت خدمات خود را تعیین کنند. اما شما به عنوان بیمار حق دارید که از پیش از هزینه درمان آگاه شوید. در مورد خدمات دندانپزشکی نیز مانند دکتر و دارو یک سقف حداکثر هزینه درمانی وجود دارد.

‫‫———————

 

• اداره بیمه اجتماعی، مسئولیت مدیریت و سرپرستی کلی طـرح هـا و دفاتر بیمه اجتماعی محلی و منطقه اي و مسئولیت اجراي طرح ها را بر عهده دارند.
• اداره مستمري بازنشستگی، مسـئولیت اجـراي طـرح هـا و برنامـه هاي بازنشستگی و بازماندگان را بر عهده دارد.
• اداره ملی سلامت و رفاه نیز مسئولیت سرپرستی و نظارت کلی بر طرح سیستم همگانی مزایاي درمانی را بر عهده دارد.
• اداره بیمه بیکاري سوئد بر 32 صندوق بیمه بیکاري نظارت می کند.

 

بيمه اجتماعي مواردي چون بيكاري، آسيب‌هاي شغلي، بيماري، معلوليت، زايمان و مرخصي پدر یا مادر پس از بچه دارشدن، كمك‌هزينه فرزند و افراد مسن را تحت پوشش قرار مي‌دهد. بسياري از اتحاديه‌هاي صنفي، يك صندوق بيمه بيكاري ارايه مي‌دهند كه بودجه آن از طريق دولت و حق عضويت تامين مي‌شود. اين مزايا بر اساس درآمد افراد محاسبه مي‌شوند و پوشش مضاعفي را براي تعرفه يكساني كه از سوي بيمه دولتي پرداخت مي‌شود، ارايه مي‌دهند. اعضاي سندیکاها و اتحاديه‌هاي صنفي معمولا به صورت خودكار عضو یکی از صندوق‌های بيمه بيكاري هستند. در سال‌های اخیر با روند خصوصی سازی‌ها برخورداري از بيمه خصوصي نيز در سوئد بسيار عادي شده است. افراد مي‌توانند شخصا يا به صورت گروهي اقدام به بيمه كردن خود كنند.

مزاياي بيكاري داوطلبانه يك بيمه مرتبط با سطح درآمد است و به كساني پرداخت مي‌شود كه عضو يك صندوق بيمه بيكاري باشند. سوئد داراي ۳۲ صندوق بيمه متفاوت است كه ۸۰ درصد نيروي كار اين كشور را پوشش مي‌دهد. افرادي كه يك سال بدون وقفه عضو اين صندوق‌ها باشند و دست‌كم شش ماه را به صورت پاره‌وقت كار كرده باشند، امكان مطالبه مزايا از اين صندوق‌هاي بيمه را دارند. اين مزايا معمولا طي ۲۰۰ روز نخست بيكاري، برابر با ۸۰ درصد درآمد عادي شخص هستند. اين رقم در ۱۰۰ روز بعد به ۷۰ درصد كاهش مي‌يابد. ضمن اينكه والديني كه داراي فرزندان زير ۱۸سال هستند، مي‌توانند ۱۵۰ روز اضافي از اين مزايا استفاده كنند.

 

حقوق بازنشستگي
سيستم حقوق بازنشستگي سوئد بر اساس يك سيستم سه‌ركني تعريف شده است. اين سيستم كه اواخر دهه ۹۰ ميلادي با اصلاحاتي (از دید نویسنده منفی) روبه‌رو شد.

–  حقوق بازنشستگي تضمين‌شده

– حقوق بازنشستگي مرتبط با درآمد

– صندوق حق بيمه

در طول زندگي كاري، ۵/۱۸ درصد از درآمد به سيستم حقوق بازنشستگي واریز می شود.  ۱۶ درصد از آن مستقيما به بازنشستگان فعلي پرداخت و ۵/۲ درصد آن به صندوق حق بيمه شخص واريز مي‌شود.

حقوق بازنشستگي تضمين‌شده
اين نوع بيمه، حداقل حقوق بازنشستگي را به افرادي كه مستحق حقوق بازنشستگي كم هستند يا هيچ درآمدي ندارند، ارايه مي‌دهد. براي دريافت اين حقوق شخص بايد دست‌كم ۳ سال در سوئد زندگي كرده باشد و اين در حالي است كه براي دريافت كامل حقوق بازنشستگي تضمين‌شده، حداقل ۴۰ سال اقامت در اين كشور الزامي است. اين حقوق از ۶۵ سالگي قابل پرداخت است.

حقوق بازنشستگي مرتبط با درآمد.
اين نوع از بيمه شامل تمام درآمدهاي فرد از ۱۶ سالگي در طول زندگي‌اش مي‌شود و فرد از ۶۲ سالگي امكان استفاده از اين نوع حق بازنشستگي را دارد. برخورداري از مزاياي بيمه اجتماعي مانند مرخصي استعلاجي يا مزاياي بيكاري نوعي مشاركت تلقي مي‌شوند. سال‌هايي كه صرف پرورش كودكان، خدمت سربازي و تحصيل مي‌شود نيز مشاركت در پرداخت حق بازنشستگي محسوب مي‌شوند. اين بيمه وابسته به ميانگين رشد دستمزد افراد است.

طبق آخرین تصمیمات سن بازنشستگی بفراد متولد ۱۹۶۰ به بعد به ۶۷ سال تغییر کرده است.

صندوق حق بيمه
در طول زندگي كاري، ۵/۲ درصد از درآمد شخص به صندوق بيمه انتخابي وي واريز مي‌شود. سوئد داراي نزديك به ۵۰۰ صندوق متفاوت با بازگشتي‌هاي مختلف است. اگر شخصي هيچ‌يك از اين صندوق‌ها را انتخاب نكند، ۵/۲ درصد كسر شده از حقوقش به صندوق ذخيره حق بيمه در صندوق ملي سوئد واريز مي‌شود كه از سوي هياتی مديريت مي‌شود. افراد متاهل مي‌توانند حق بيمه خود را به حساب يكديگر منتقل كنند.

بيمه حوادث و بيماري
حقوق بگیران تحت پوشش سيستم تامين اجتماعي هستند. در مواقع بيماري كه ۲۵ درصد از ظرفيت كاري فرد كاهش مي‌يابد، مي‌تواند از مزاياي بيمه بيماري استفاده كند. در سوئد مزاياي بيمه بيماري با توجه به شدت بيماري فرد پرداخت مي‌شود. كارفرما حق بيمه ۱۵ روز نخست بيماري را مي‌پردازد و پس از آن اين وظيفه بر‌ عهده دفتر بيمه اجتماعي است و فرد مي‌تواند ۷۵ درصد از درآمد از‌ دست‌رفته خود را كسب كند.

 

کمک هزینه برای کسانی که بچه دار هستند
برای همه بچه‌ها تا موقعی که شانزده سالگی‌شان پر شود کمک هزینه پرداخت می‌شود. کمک هزینه بچه‌هائی که بعد از اتمام شانزده سالگی هنوز کلاس نهم را تمام نکرده‌اند تمدید خواهد شد. این کمک هزینه به صورت اتوماتیک به حساب مادر ریخته می شود مگر پدر و مادر توافق کرده باشند تا پول به پدر پرداخت شود.

شروع این کمک هزینه از ماه تولد بچه پرداخت می شود.

حق والدین
در یک سال اول تولد فرزند، والدین خود نگهداری فرزند را به عهده می‌گیرند. والدین (مادر یا پدر و یا هر دو) پس از تولد فرزند می توانند جمعا ۴۸۰ روز که از کل روزها ۳۹۰ روز با ۷۵ درصد حقوق خود و باقیمانده روزها با مبلغ روزانه ۱۸۰ کرون از کار تعطیلی بگیرند. به پدر و مادری که صاحب فرزندان دو قلو باشند ۱۸۰ روز دیگر نیز اضافه خواهد شد. اگر حامله باشید می توانید از شصت روز قبل از زایمان از مبلغی که برای حق والدین داده می شود استفاده کنید. حق والدین را می توانید در نوبتهای مختلف تا سن هشت سالگی فرزند و یا اتمام کلاس اول او استفاده کنید. در بدو تولد بچه پدر می تواند از حق والدین به طور موقت استفاده کند.

تامین اقتصادی پایه (که کمک مالی از سوسیال نیز نامیده می شود).
این کمک موقعی به شما تعلق می‌گیرد که از هیچ طریق دیگری نتوانید امرار معاش کنید. این کمک به طور موقت به شما پرداخت می شود. تصمیم گیری و پرداخت این کمک مالی به عهده شهرداری (کمون) بوده و بر مبنای شابلونی از پیش مشخص شده پرداخت می‌شود. هیئت دولت همه ساله مقدار این مبلغ را تعیین می‌کند. موقعی که شما تقاضای این کمک را از اداره سوسیال می‌کنید به شما از نظر مخارج اجاره خانه، برق، بیمه منزل، خورد و خوراک، لباس و کفش، بازی و تفریح، سلامتی و بهداشت، روزنامه و تلفن کمک می‌شود.

 

---