سپتامبر 29, 2022
متن کامل نامهی اسلاوی ژیژک در حمایت از جنبش ایران
این جنبشِ ایرانی، میلیونها نفر از زنان، که مستقیماً با همهی تضادهای موجود دست به گریبان هستند، و مردان را به حرکت واداشته است- اتفاقاً این جریان برخلافِ آنچه اغلب در فمینیسمِ غربی مشاهده میشود هیچ خصلتِ مردستیزانه یا مذکرهراسانه ندارد. زنان و مردان در کنار یکدیگر در آن مشارکت میکنند و علیه دشمنِ مشترک یعنی بنیادگرایی مذهبی که از جانب وحشتِ دولتی حمایت میشود متحد میشوند.
متن کامل نامهی اسلاوی ژیژک در حمایت از جنبش ایران
ژیژک: باید از ایران بیاموزیم…
امروز تمام آن وراجیهایِ مرتبط با خصیصهگراییِ فرهنگی (که اغلب از جانبِ نیروهای ارتجاعی برای توجیهِ ستمهای قومیتی و مذهبی به کار میرود) معنای خود را از دست دادهاند: اتفاقاً اکنون میتوانیم ببینیم که چطور مبارزهی ایرانیها مبارزهی همهی ماست.
بگردان: نوید گرگین
به علتِ بیماری و خستگی فعلاً این اظهار نظر تنها کاریست که از دستم بر میآید.
آنچه در ایران جریان دارد در تاریخِ جهانی اهمیتی تعیینکننده دارد: جنبشی که مبارزاتی متفاوت را در وحدتی ارگانیک ترکیب میکند (ستیز علیه سرکوبِ زنان، علیه بنیادگرایی مذهبی، و مبارزه برای آزادی سیاسی در مقابلِ ترورِ دولتی). ایران بخشی از غربِ توسعهیافته به شمار نمیآید، از این رو شعار «زن، زندگی، آزادی» بسیار با جنبشِ میتو (#metoo) در کشورهای غربی متفاوت است: این جنبشِ ایرانی، میلیونها نفر از زنان، که مستقیماً با همهی تضادهای موجود دست به گریبان هستند، و مردان را به حرکت واداشته است- اتفاقاً این جریان برخلافِ آنچه اغلب در فمینیسمِ غربی مشاهده میشود هیچ خصلتِ مردستیزانه یا مذکرهراسانه ندارد. زنان و مردان در کنار یکدیگر در آن مشارکت میکنند و علیه دشمنِ مشترک یعنی بنیادگرایی مذهبی که از جانب وحشتِ دولتی حمایت میشود متحد میشوند. مردانی که در جنبشِ زن، زندگی، آزادی شرکت میکنند به خوبی میدانند که مبارزه برای حقوقِ زنان همانا مبارزه برای آزادیِ خودشان است: ستم بر زنان ابداً موضوعی استثنائي نیست، بلکه این همان دقیقهایست که در آن ظلمی که در همهی ابعادِ جامعه رسوخ کرده است به عیانترین وجه قابل مشاهده میشود. معترضانی که کُرد نیستند هم در این مقطع به روشنی میبینند که ستمی که بر کُردها اعمال میشود بخشی از همان ستمیست که آزادیهای خودشان را نیز محدود کرده است: همبستگی با کُردها یگانه راه به سویِ آزادی در کلِ ایران است. علاوه بر این معترضان به وضوح میبینند که بنیادگرایی مذهبی تنها تا زمانی میتواند در قدرت حاضر باشد که قدرتِ عریانِ دولتی با وسایلی مثلِ آنچه در ایران پلیسِ امنیتِ اخلاقی مینامند از بنیادگرایی حمایت کند—آنچه معترضان میبینند این است که حکومتی که برای تداومِ خودش به ددمنشیِ پلیسِ اخلاقی محتاج است در واقع دارد به آن تجربهی مذهبیای خیانت میکند که برای کسبِ مشروعیتِ خودش از آن بهره میبُرد. آنچه اکنون در ایران جریان دارد ابداً چیزی مربوط به گذشته نیست، بلکه همان چیزیست ما هم در جهانِ کشورهای توسعهیافتهی غربی (یعنی جایی که امروز خشونتِ سیاسی، بنیادگرایی مذهبی و سرکوبِ زنان اندک اندک گسترش مییابد) نیز انتظارش را میکشیم. ما در غرب هیچ حقی نداریم ایران را به عنوان کشوری در نظر بگیریم که باید عقبماندگی خودش را [از نظر اقتصادی، سیاسی و فرهنگی] از غرب جبران کند. ما در غرب اتفاقاً باید از ایران بیاموزیم، ما به زودی شاهد خواهیم بود که جنبشهایی مشابه با ایران در ایالاتِ متحده، در لهستان، در روسیه و در بسیاری از دیگر کشورها به راه بیوفتد.
نتیجهی بیواسطهی این اعتراضات هرچه باشد، مهم این است که این جنبش زنده نگه داشته شود، شبکههای اجتماعی حولِ آن شکل بگیرد، و حتی اگر سرکوبِ دولتی بتواند موقتاً آن را به پس براند، زیر پوستِ جامعه به حیات خود ادامه دهد و بنیادی برای تولد دوباره پی افکند. دیگر کافی نیست تا صرفاً با فعالانِ ایران ابراز همدردی و همبستگی کنیم: مسئلهی آنها ابداً چیزی دور از ما و مربوط به فرهنگی متفاوت یا اگزوتیک نیست. برعکس، امروز تمام آن وراجیهایِ مرتبط با خصیصهگراییِ فرهنگی (که اغلب از جانبِ نیروهای ارتجاعی برای توجیهِ ستمهای قومیتی و مذهبی به کار میرود) معنای خود را از دست دادهاند: اتفاقاً اکنون میتوانیم ببینیم که چطور مبارزهی ایرانیها مبارزهی همهی ماست.
مراقب خودت باش،
اسلاوی
Ill and tired, this is all I can do now
What goes on now in Iran has a world-historical significance: it combines different struggles (against women’s oppression, against religious fundamentalism, for political freedom against state terror) into an organic unity. Iran is not part of the developed West, so Zan,Zendegi,Azadi is very different from MeToo in Western countries: it mobilizes millions of ordinary women, and it is directly linked to struggle of all, men included – there is no anti-masculine tendency in it, as is often the case with the Western feminism. Women and men are together in it, the enemy is religious fundamentalism supported by state terror. Men who participate in Zan,Zendegi,Azadi know well that the struggle for women’s rights is also the struggle for their own freedom: the oppression of women is not a special case, it is the moment in which the oppression that permeates the entire society is most visible. The protesters who are not Kurds also see it clearly that the oppression of Kurds puts limits on their own freedom: solidarity with Kurds is the only way towards freedom in Iran. Plus the protesters see it clearly that religious fundamentalism can only remain in power if it is supported by the raw state power of what in Iran is called Morality Police – what they see is that a regime which needs a brutal Morality Police to maintain itself betrays the authentic religious experience it uses to legitimize itself. What goes on now in Iran is thus not a thing of the past, it is something that awaits us in the developed Western world where political violence, religious fundamentalism and oppression of women are growing daily. We in the West have no right to treat Iran as a country which just has to catch-up with the West. We in the West have to learn from Iran, we will soon need a similar movement in the US, in Poland, in Russia, and in many other countries.
Whatever the immediate result of the protests, the crucial thing is to keep the movement alive, to organize social networks which, even if state oppression will temporarily win, will continue its underground work and lay the foundation for a new explosion. It is not enough just to express sympathy or solidarity with Iranian protesters: they are not out there, far from us, part of a different exotic culture. All the babble about cultural specificities (often used by reactionary forces to justify religious and ethnic oppression) is now meaningless: we can immediately see that the Iranian struggle is the struggle of us all.
Keep safe,
Slavoj